سطح اداری ‌و ابعاد آن :

۱- نفوذمدیر : توانایی مدیربه تأثیر گذاری بررؤسا ‌و مافوق خود، ترغیب آن ها به توجه بیشتر به مسائل سازمان و اهداف وماموریت آن ، مواجه نشدن با موانع اداری سلسله مراتبی برای ارائه خدمات بیشتر ، وابسته نشدن به مافوق و… است که همه این ها کلید رهبری اثر بخش محسوب می‌شوند .

۲- ملاحظه گری(مراعات) : به رفتاررهبری مدیرکه باز ودوستانه است اشاره می‌کند. این وجه رفتار شبیه بعد ملاحظه گری ‌در پرسشنامه توصیف جو سازمانی (OCDQ) است . ملاحظه گری بازتاب رفتار حاکی از احترام، اعتماد متقابل، همکاری وپشتیبانی است . ملاحظه گری به معنای ملاطفت و خوشرویی مصنوعی و حسابگرانه نیست، بلکه توجه صادقانه نسبت به کارکنان به عنوان همکاران حرفه ای است .

۳- ساخت دهی : رفتار مدیردرمشخص کردن مناسبات و روابط کاری با کارکنان ، مدیر، انتظارات شغلی، استانداردهای عملکرد، و روش های انجام کاررا به روشنی تعریف می‌کند . رفتارمدیروظیفه مداراست ومحیط کار ساختمند و موفقیت مدارانه اس ت . ساخت دهی، مثل ملاحظه گری، یک بعد مهم عملکرد رهبری اثر بخش است .

۴- پشتیبانی منابع : فراهم کردن مواد و لوازم اساسی کار به منظور اجرای مؤثر برنامه ها وماموریت های خدماتی سازمان است . لوازم وموارد مورد نیاز هربخش به سهولت دردسترس قرار می گیرند و ازاین لحاظ به درخواست های کارکنان در رده های مختلف سازمان به سرعت پاسخ داده می شود .

سطح فنی ‌و ابعاد آن :

۱- روحیه : به حس جمعی دوستی، باز بودن واعتماد متقابل بین کارکنان اشاره می‌کند . آن ها یک واحد همبسته و منسجمی به وجود می آورندکه کارفعالیت شغلی خود را با شور و اش تیاق انجام می‌دهند، یکدیگررا دوست دارند وبه کار خود عشق می ورزند، به یکدیگرکمک می‌کنند و نسبت به سازمان ومحل کار خویش، احساس غرور، افتخار می‌کنند .

۲- تأکید علمی : به حدی که سازمان برتری علمی و فرهنگی را طالب بوده و برای نیل بدان تلاش می ورزد، اشاره می‌کند . هرسازمان دارای استانداردهای عالی ولی قابل وصول، درزمنیه های مختلف است و محیط سازمانی برای یاددهی ویادگیری اطلاعات جدید به منظور دستیابی به استاندارد های سازمانی، جدی و منظم است . مدیر و مدیران رده های مختلف سازمانی وکارکنان برای نیل به موفقیت جدید، به یک اندازه کوشش می‌کنند . کارمندان به پیشرفت علمی ، تخصصی توام با خلافیت ونوآوری به عنوان یک هدف وکار عمده احترام می‌گذارند وزمینه حصول ‌به این هدف به وسیله سازمان برای آن ها وجود دارد.

ویژگی‌های اساسی سازمان های سالم و ناسالم

بیشترمطالعاتی که دربار ه سلامت سازمانی انجام شده اند، ‌بیانگر این مطلب بوده اند که دو منبع وابسته ایجاد سلامت سازمانی وکامیابی درمحل کار، وجوددارد . مهم ترین منبع سلامت سازمانی عبارت ازسبک رهبری ورفتار مدیران مستقیم ‌افراد است . منبع دوم، عبارت است ازسرمشق های سازمانی که باعث ایجاد خلاقیت ‌و همکاری می شود و نیزابتکاراتی که باعث انجام کارها به شیوه ای مافوق عادی می‌گردند.

‌بر اساس ابعاد و ویژگیهایی که مایلز، بنیس، سرجیووانی، آرجریس، پارسونز ودیگران برای سازمان‌های سالم قائلند ، ساعتچی( ۱۳۸۶) ۱ ویژگی‌های ” سازمان سالم ” را به شرح زیربیان می‌کند :

۱- ‌هدف‌های‌ سازمان برای اکثریت کارکنان سازمان روشن است وکلیه فعالیت ها درجهت حصول به اهداف مشخص شده، انجام می پذیرد.

۲- کارکنان نسبت به سازمان احساس تعلق می‌کنند وعلاقه مند به اعلام نظرات خود ‌در مورد مشکلات هستند زیرا سازمان از خود ‌و خود را متعلق به سازمان می دانند.

۳- مسائل درچهارچوب امکانات موجود به صورت فعال و واقع بینانه برطرف می‌گردد.

۴- تصمیم گیری برای افزایش کارایی مؤسسه‌ ، ‌بر اساس عواملی ازقبیل توانایی، احساس مسئولیت، وجود اطلاعات، حجم کار، زمان مناسب وتجزیه وتحلیل منطقی صورت می‌گیرد.

۵- برنامه ریزی درم وسسه ‌بر اساس واقعیت ها ی موجود وتوجه به آینده ، عملکرد و برقراری نظم صورت می‌گیرد و در این مورد روحیه همکاری کامل وجود دارد ‌و قبول‌ مسئولیت با مشارکت فعال کلیه اعضا به خوبی مشاهده می شود.

۶- قضاوت وخواسته های منطقی کارکنان سطوح پایین سازمان مورد توجه و احترام است .

۷- مسائلی که درموسسه مورد بررسی و حل و فصل قرار می گیرند، نیازهای شخصی کارکنان با تکیه بررعایت روابط انسانی را نیز شامل می شود.

۸- تشریک مساعی به صورت آزاد وداوطلبانه انجام می‌گیرد .

۹- هرگاه بحرانی مؤسسه‌ رادرخطر قرار دهد، کارکنان برای رفع بحران با یک دیگر متحد ومتفق می‌شوند وخود را موظف به برطرف کردن آن می دانند .

۱۰- تضاددرامرتصمیم گیری مهم تلقی می شود و به طورموثر با همکاران مطرح می‌گردد . کارکنان آنچه را که احساس می‌کنند، بدون نگرانی ابراز می‌کنند وازدیگران توقع دارند همین کاررا انجام دهند .

۱۱- یاد گیری حین انجام کاربه مقدارزیادی ‌بر اساس ارائه طریق، کوشش فردیادگیرنده وراهنمایی و یاددهنده صورت می‌گیرد.کارکنان یکدیگررا به عنوان یک فردمستعدوتوانا براییادگیری وتوسعه می بینند.

۱۲- انتقاد گروهی درارتباط با پیشرفت کارها به طورعادی انجام می‌گیرد .

۱۳- صداقت در روابط کاملا مشهود است وکارکنان نسبت به یکدیگر احساس احترام وتعلق دارند و خودرا تنها حس نمی کنند .

۱۴- کارکنان کاملا متحرک هستند و بر اساس انتخاب و علاقه خود در فعالیت‌ها مشارکت می‌کنند حضور در مؤسسه‌ برایشان مهم و لذت بخش است.

۱۵- مدیریت و رهبری به صورت ا نعطاف پذیر، در مؤسسه‌ اعمال می شود و در مواقع لزوم نیز مدیریت سازمان خود را با موقعیت ها و تغییرات محیط هماهنگ می‌کنند.

۱۶- حس اعتماد ، آزادی و مسئولیت متقابل دربین همکاران زیاد است افراد عموما واقف هستند که چه چیزهایی برای سازمان مهم است و چه چیزهایی کم اهمیت.

۱۷- قبول ریسک به عنوان یکی ازشرایط توسعه وتغییرموردقبول مدیریتوکارکنان مؤسسه‌ است.

۱۸- مؤسسه‌ معتقداست کهافرادبایدازاشتباهاتیادبگیرندکهچنین اشتباهاتیچه اثراتیدرکار می‌گذارد.

۱۹- عملکرد ضعیف درموسسه به سرعت شناسایی وبطوردسته جمعی برای رفع آن اقدام می‌گردد.

۲۰- ساختارسازمانی، خط مشی ها ‌و دستور العمل ها درموارد لزوم به سرعت تغییر می‌کند تا مؤسسه‌ بتواند خودرا با شرایط محیطی تطبیق دهد.

۲۱- درموسسه علاوه برنظم، تحرک سازنده وجود دارد و ابداعات و ابتکارات به مقدارزیادی مشهود است. روش های قدیمی اکثراً مورد سوال قرار می گیرند و درصورت عدم کارایی کنار گذاشته می‌شوند.

۲۲- سازمان به سرعت خودرابا امکانات وتغییرات بازارکه خریدار محصول یا خدمات مؤسسه‌ است، تطبیق می‌دهد زیراکارکنان مؤسسه‌ همواره مواظب این تغییرات هستند وبا ابتکارات خودآینده را پیش‌بینی می‌کنند.

۵٫ افسردگی: افسردگی، کم انرژی بودن، درماندگی آموخته شده و بدبینی، رابطه­ نزدیکی با روان­رنجورخویی، باورهای غیر منطقی، خودکارآمدی و عزت نفس پایین دارد. یکی از نتایج عقاید غیرمنطقی، افسردگی است. افراد افسرده نمی ­توانند از فعالیت­های زندگی خود لذت ببرند و در تمرکز بر تکالیف خود مشکل دارند؛ لذا افسردگی می ­تواند از علل تعلل­ورزی باشد (استیل، ۲۰۰۷؛ نقل در رجب­پور، فرمانی و امانی، ۱۳۹۱).

۶٫ برون­گرایی: برون­گرایی یکی از دلایل جالب تعلل­ورزی است، اما همچنین یکی از پیچیده­ترین آن ها نیز است. برون­گرایی عمدتاًً به عنوان خوش­مشربی، خوش­بین بودن، پر انرژی بودن، رک بودن و تکانشی بودن معرفی شده است (براند و گیلفورد^[۳۲]، ۱۹۷۷؛ نقل در رجب­پور، فرمانی و امانی، ۱۳۹۱). دقت داشته باشید که معنای تکانشی بودن و ساختار آن تا حدودی مبهم است، به طور معمول تکانشی بودن، خودانگیختگی آنی و عمل ‌بر اساس عواطف و امیال را نشان می­دهد.

۷٫ انگیزش پیشرفت: یکی از دلایل عمده­ای که افراد از انجام وظایف خود طفره می­روند، این است که فاقد انگیزه­ لازم برای کنترل اهداف، و حتی زندگی روزمره­ی خود هستند. تعیین هدف و کنترل درونی، برای ایجاد انگیزه و غلبه بر تعلل­ورزی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. آنهایی که انگیزه­ بالایی دارند، اهداف دشوارتری برای خود انتخاب ‌می‌کنند و اغلب از انجام اعمال­شان لذت می­برند (کوستا و مک­کرا^[۳۳]، ۱۹۹۲؛ نقل در رجب­پور، فرمانی و امانی، ۱۳۹۱).

۸٫ بیزاری از تکلیف: یکی از دلایل اصلی تعلل­ورزی، بیزاری از تکلیف است که از فقدان انرژی و ناخوشایندی تکلیف ناشی می­ شود (سولومون و راثبلوم، ۱۹۸۸؛ نقل در شیرزادی، ۱۳۸۹). افراد همیشه در پی اجتناب از محرک­های بیزارکننده و بیش از آن موقعیت­های بیزارکننده هستند (استیل، ۲۰۰۷؛ نقل در شیرزادی، ۱۳۸۹).

۹٫ ترس از شکست: از عوامل اصلی تعلل و مسامحه­کاری محسوب می­ شود که در واقع ریشه­ روانی دارد. افراد تعلل­ورز یا از نداشتن اعتماد به نفس رنج می­برند و یا اینکه در کار خود وسواس بیش از حد داشته و می­خواهند هر کاری را به نحو احسن انجام دهند (هلیر، رابینسون و شروود، بی­تا: ترجمه­ی اشرف­العقلایی، ۱۳۸۷؛ نقل در شیرزادی، ۱۳۸۹). این افراد اغلب ترس غیرمنطقی از موفقیت یا شکست نشان می­ دهند که ممکن است به اجتناب از انجام تکلیف منجر شود (رجب­پور، فرمانی و امانی، ۱۳۹۱). همچنین راثبلوم (۱۹۸۴؛ نقل در رجب­پور، فرمانی و امانی، ۱۳۹۱) اضافه می­ کند که افراد تعلل­ورز ممکن است مضطرب، غرق در اندیشه­ ها و افکار و هیجانی باشند. نیاز کمی به پیچیدگی دارند و اغلب موقعیت خود را به عوامل بیرونی و ناپایدار اسناد می­ دهند (اوسایا^[۳۴]، ۲۰۱۰؛ نقل در رجب­پور، فرمانی و امانی، ۱۳۹۱).

۱۰٫ فقدان مهارت مدیریت زمان: افراد تعلل­ورز در مدیریت صحیح زمان ناتوان هستند، که به معنای عدم اطمینان از اولویت­ها، اهداف و مقاصد فرد با توجه به زمان است. فرد انجام دادن تکلیف ضروری را به تعویق می­ اندازد در حالی که بر کارهای بی­نتیجه و کمتر ضروری متمرکز شده است (اوسایا، ۲۰۱۰؛ نقل در رجب­پور، فرمانی و امانی، ۱۳۹۱).

۱۱٫ خودتنظیمی: افرادی که مهارت­ های خودتنظیمی دارند، از نظر تعلل­ورزی در سطوح پایینی قرار می­ گیرند. پژوهش­های متعددی نشان داده ­اند که بین تعلل­ورزی و خودتنظیمی رابطه­ معکوس وجود دارد. تعلل­ورزی بر خلاف خودتنظیمی به سطوح پایینی از انگیزه و نداشتن رویکرد برنامه­دار به یادگیری اشاره دارد. نداشتن مهارت­ های خودتنظیمی، از قبیل خودتنظیمی شناختی و انگیزشی از عوامل مهمی است که موجب تعلل­ورزی می­ شود (کلاسن، راجانی و کراچانک، ۲۰۰۸).

۱۲٫ کمال­گرایی: افراد تعلل­ورز باور دارند که به سبب انتظارات بالایی که برای تکمیل کردن یک تکلیف خاص دارند و آنچه که دیگران در موردشان می­گویند باید از خود بسیار انتقاد کنند (اوسایا، ۲۰۱۰؛ نقل در رجب­پور، فرمانی و امانی، ۱۳۹۱). کمال­گرایی تحت تأثیر انتظارات و انتقادات خانواده و اطرافیان نیز قرار دارد که موجب تعلل­ورزی می­ شود (فراری و همکاران، ۱۹۹۳؛ نقل در رجب­پور، فرمانی و امانی، ۱۳۹۱).

۲-۶-۱-۲ علل محیطی گرایش به تعلل­ورزی

عمده­ی پژوهش­های انجام شده در زمینه­ تعلل­ورزی بر این فرض استوارند که تعلل­ورزی یک ویژگی شخصیتی ثابت است، ولی این واقعیت نادیده گرفته شده که علاوه بر عوامل فردی، عوامل محیطی نیز در ایجاد انگیزه نسبت به تکلیف و اجتناب از تعلل­ورزی مؤثرند. از جمله­ این عوامل ‌می‌توان به عوامل اجتماعی و خانوادگی، وظایف خارج از توان و ویژگی­های تکلیف اشاره کرد (شیرزادی، ۱۳۸۹). در زیر هریک از این عوامل به اختصار توضیح داده می­ شود.

۱٫ عوامل اجتماعی و خانوادگی: انتظارات اطرافیان از فرد، میزان تحصیلات والدین و تعداد فرزندان خانواده در تعلل­ورزی فرد نقش دارند. ‌بر اساس نتایج پژوهش­ها هرچه جمعیت خانواده بیشتر باشد، سطح تحصیلات والدین و انتظار اطرافیان از فرد کمتر باشد، فرد تمایل کمتری به انجام تکلیف یا مسؤلیت دارد و بیشتر تعلل می­ورزد (رجب­پور، فرمانی و امانی، ۱۳۹۱).

۲٫ وظایف خارج از توان: گاهی فرد یک تکلیف را به دلیل بار سنگینی که دارد به تعویق می­ اندازد. برای کنترل و غلبه بر کار یا وظیفه­ی خارج از توان باید آن را به بخش­های کوچک­تر تقسیم نموده و به صورت مرحله­ به مرحله انجام داد (هلیر، رابینسون و شروود، بی­تا: ترجمه­ی اشرف­العقلایی، ۱۳۸۷؛ نقل در شیرزادی، ۱۳۸۹).

۳٫ ویژگی­های تکلیف: ویژگی­های تکلیف شامل اهمیت، جاذبه و سطح دشواری در بروز تعلل­ورزی نقش دارد (شیرزادی، ۱۳۸۹). هرچه تکلیف غیرجذاب­تر باشد فرد تمایل کمتری برای انجامش دارد و دست به تعلل­ورزی می­زند. تکالیفی که فراتر از توانایی‌های فرد باشد نیز منجر به تعلل­ورزی می­گردد (رجب­پور، فرمانی و امانی، ۱۳۹۱). با مشخص کردن ویژگی­های مؤثر تکلیف در تعلل­ورزی، مربیان می ­توانند تکالیف درسی را به گونه ­ای که کاهش­دهنده تعلل­ورزی و افزایش­دهنده عملکرد و پیشرفت فراگیران باشد، تنظیم و طراحی کنند (شیرزادی، ۱۳۸۹).

۷-۱-۲ پیامدهای تعلل­ورزی

هرچند تعلل­ورزی گذرا و موقتی نتایج مثبتی مانند کاهش فشار روانی زمان انجام کار و پیشگیری از بیماری­های جسمانی دارد، اما تعلل­ورزی مداوم به نتایج و پیامدهای رفتاری همچون ارائه­ دیر هنگام تکالیف، یادگیری شتاب­زده، اضطراب امتحان، هراس اجتماعی، استفاده از استراتژی خود پیش­گویی نتیجه (کنترل توهمی)، ترس از شکست و پیشرفت تحصیلی پایین منجر شده و در بلندمدت به آسیب­های روانی همچون افسردگی و اضطراب منتهی می­ شود (دوایت و شونبرگ، ۲۰۰۲؛ نقل در بدری گرگری و حسینی اصل، ۱۳۸۴).

۳-۵-۲- مرحله دوم : تجزیه و تحلیل داده ها (داده سنجی)

مرحله بسیار مهم بعدی استخراج داده های مور نیاز و مناسب می‌باشد. برخی از داده ها مستقیما از منابع آماری قابل استخراج بوده ، برخی دیگر مانند نرخ ارز واقعی مؤثر و غیره باید محاسبه گردد و برای برخی از متغیرهای دیگر باید متغیر نماینده و یا جانشین تعیین گردد (صمدی،۱۳۸۸).

۳-۵-۳- مرحله سوم : روش سنجی

پس از تبیین مدل، باید روش مناسب بررسی مسئله و همچنین روش مناسب تخمین انتخاب شود. در تحقیق حاضر با توجه به ماهیت داده ها از روش پانل دیتا که ترکیبی از داده های سری زمانی و مقطعی است، استفاده شده است.

۳-۵-۳-۱- مدل پانل دیتا

اطلاعات آماری مورد استفاده در مباحث اقتصاد سنجی به سه دسته تقسیم می‌شود که عبارتند از:

الف-اطلاعات سری زمانی که مربوط به اندازه گیری یک متغیر در یک دوره از زمان است نظیر آمار حساب‌های ملی.

ب-اطلاعات مقطعی که مربوط به اندازه گیری یک متغیر در یک زمان معین برای واحدهای مختلف است. همانند آمار بودجه خانوار که در هر سال از خانوارهای نمونه مناطق مختلف کشور تهیه می‌شود.

ج-اطلاعات تلفیقی سری زمانی و مقطعی، بسیاری از مطالعات اخیر که در زمینه اقتصاد صورت گرفته از مجموعه دادهای تلفیقی استفاده کرده‌اند. در این گونه اطلاعات چندین بنگاه، خانوار، کشور و … از لحاظ کمی‌ و کیفی در طول زمان مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرند. در بسیاری از موارد، محقق می‌تواند از پانل‌دیتا^[۳۹] برای مواردی که مسائل را نمی‌توان به صورت سری زمانی و یا مقطعی بررسی کرد استفاده کند. مثلا در بررسی‌های تابع تولید مسئله این است که بتوان تغییرات تکنولوژیکی را از صرفه‌های ناشی از مقیاس تفکیک کنیم .در این گونه موارد داده های مقطعی فقط اطلاعاتی را ‌در مورد صرفه های به مقیاس فراهم می آورد. در حالی که داده های سری زمانی اثرات هر دو را بدون هیچ گونه تفکیکی نشان می‌دهد (گجراتی، ۱۳۸۸). در ذیل به مزایا و محدودیت‌های این مدل می‌پردازیم.

۳-۵-۳-۱-۱- محاسن استفاده از مدل پانل‌دیتا

به دلیل افزودن به مشاهدات، درجه آزادی را زیاد کرده لذا استنتاج آماری قویتر می‌شود. استنتاج ‌بر اساس ۲۰ مشاهده ضعیفتر از ۱۰۰ مشاهده است.

تغییرات مشاهدات را زیاد می‌کند که باعث کاهش Var برآوردگر در مدل مرسوم دو متغیره:

Var(

می‌گردد لذا به یافتن نتایج معنادار کمک می‌کند: زیرا:

• • افزایش درجه آزادی، مقدار جدول توابع آزمون کم شود، مقدار بحرانی FوT کم می‌شود.

• افزایش تغییرات مشاهدات، و لذا کاهش Var برآوردگرها، t محاسباتی زیاد می‌شود.

لذا ۲ نیروی بالا باعث معنادار شدن بسیاری از نتایج می‌شود که با داده های سری زمانی یا مقطعی صرف غیرمعنا دارند.

همچنین پانل دیتا علاج بسیار مناسبی برای مشکل هم خطی است. زیرا هم خطی زمانی است که نتایج را (‌بر اساس کمیتt) غیر معنا دارند و لذا این تکنیک‌ها یکی از بهترین روش های درمان هم خطی است.

پانل دیتا تفکیک پدیده‌های اقتصادی مختص زمان (پیشرفت تکنولوژی) از مختص مقاطع در هر زمان (حرفه اقتصادی مقیاس) را امکان پذیر ‌می‌کند که هر دو باعث کاهش AC ,PAC می‌شوند. اما با داده های صرف مقطعی یا سری زمانی امکان تفکیک وجودندارد اما در این مدل‌ها می‌توان متغیرهای مختص زمان را تعریف کرد و ‌بر اساس آن ها اثر بر متغیر وابسته (LAC) را تفکیک کرد.

بسیاری از روش‌های اقتصاد سنجی نیازمند اطلاعات بیرونی نسبت به پارامترها هستند ‌بنابرین‏ داده های صرف مقطعی و سری زمانی باید از بیرون به مدل داده شوند. مثلاً در معادله yt= β۱+β۲Xt+ut جهت رفع واریانس ناهمسانی باید اطلاعات بیرونی مثل را داشت تا بتوان با تقسیم کل مدل بر ، GLS یا WLS را اجرا کرد. اما در پانل دیتا امکان اعمال روش GLS یا WLS بدون وزن دهی از بیرون توسط خود نرم افزار امکان پذیر است (همان،ص ۵۶۵).

۳-۵-۳-۱-۲- محدودیت های پانل‌دیتا

داده های پانل‌دیتا هزینه بر است یعنی هزینه های جمع‌ آوری داده ها از جمله مسائل طراحی و گردآوری این نوع داده ها که البته ممکن است همه آنچه لازم است پوشش داده نشود.تحریفات خطاهای اندازه گیری مثلاً اگر در پرسشنامه سؤالات شفاف نباشد.مسائل گزینشی که شامل خود گزینشی(معمولا اطلاعاتی ارائه می‌شود که به صورت شاخص است نه واقعی).یا مسئله بدون پایه است یعنی مشاهدات بدون پاسخ بماند و یا مسئله اصطکاک است یعنی اگر اشکال در مشاهدات ‌ایجاد شود موجی را ایجاد می‌کند که دامنه آن به مشاهدات دیگر کشیده می‌شود.به طور کلی نرخ اصطکاک از یک موج به موج دیگر افزایش می‌یابد،اما این موج افزایشی طی زمان کاهش می‌یابد.بعد سری زمانی ممکن است خیلی کوتاه باشد.

۳-۵-۳-۲- مراحل روش تخمین مدل به وسیله داده های تلفیقی

سؤالی که اغلب در مطالعات کاربردی مطرح می‌شود این است که آیا شواهدی دال بر قابلیت ادغام شدن داده ها وجود دارد یا اینکه مدل برای تمام واحد‌های مقطعی متفاوت است. بعبارت دیگر آیا در مدل مورد نظر برای مقاطع مختلف هم شیب ها و هم عرض از مبدأها متفاوت است. این سؤال را می‌توان با فرضیه زیر مطرح نمود:

فرضیه مذکور را می‌توان به عنوان یک مجموعه قیود خطی روی ضرایب در نظر گرفت و برای آزمون که به chow test معروف است از آماره F به صورت ذیل استفاده نمود:

که در آن :

: مجذور پسماندهای حاصل از برازش رگرسیون مقید است.

:مجذور پسماندهای حاصل از برازش رگرسیون نا مقید هر یک از معادلات

با بهره گرفتن از روش حداقل مربعات معمولی می‌باشد.در صورتی که فرض پذیرفته نشود، دلیل بر یکسان فرض نمودن شیب‌ها و عرض از مبدأ واحدهای مختلف مقطعی وجود ندارد. آزمون دیگری مطرح است که با فرض متفاوت بودن عرض از مبدأ مقاطع فرضیه زیر را مطرح نمود.

که این فرضیه به صورت یک مجموعه قیود خطی فقط روی ضرایب متغیرهای توضیحی در نظر گرفته می‌شود که برای آزمون فرضیه مذکور از آماره F به صورت ذیل استفاده می‌شود.

که در آن :

: مجذور پسماندهای حاصل از برازش رگرسیون مقید است.

: مجذور پسماندهای حاصل از برازش رگرسیون نا مقید هر یک از معادلات

با بهره گرفتن از روش حداقل مربعات معمولی می‌باشد.در صورتی که فرض پذیرفته نشود،سؤال اساسی دیگری مطرح خواهد شد و آن این است که آیا تفاوت در مقاطع مختلف می‌تواند به وسیله عرض از مبدأ خاص در واحد پاسخگو باشد .به عبارت دیگر آیا تفاوت در عرض از مبدأ واحدهای مقطعی به طور ثابت عمل می‌کند یا اینکه عملکردهای تصادفی می‌توانند این اختلاف بین واحدها را به طور واضح تری بیان نماید که به ترتیب این دو روش در ادبیات داده های تلفیقی به روش های ثابت و اثرات تصادفی مشهور هستند که ذیلاً روش‌های فوق الذکر به اختصار مورد بحث قرار می‌گیرد(همان،ص ۵۸۴).

۳-۵-۳-۳- روش برآورد

بند دوم) عوامل اجتماعی

جامعه ای که از یک ثبات و پایداری اجتماعی برخوردار نیست و دائما دچار هرج و مرج و بی نظمی از قبیل جنگ، شورش، اختلافات طبقاتی، آلودگی هوا، وضع بد سکونت، جمعیت بالا و … باشد، قطعا شرایط و بستر مساعدی را برای ارتکاب بزه فراهم می‌کند و بالعکس جامعه ای که ازیک ثبات و نظم اجتماعی واقعی برخوردار است، می‌تواند به مرور زمان ریشه‌های بزهکاری و عوامل آن را در خود بخشکاند(کاشفی،۱۳۷۹).

بند سوم) عوامل اقتصادی

فقر از عوامل اصلی ایجاد بزهکاری است. کمبود امکانات نظیر امکانات بهداشتی، خوراک، پوشاک و مسکن باعث می شود نیازهای اشخاص بر طرف نشده و موجب تحریک و ترغیب آن ها به ارتکاب بزه های مختلفی می‌شوند. درچنین شرایطی برخی از والدین از کودکان خود برای ارتکاب جرائمی همچون سرقت استفاده می‌کنند و یا با وادار کردن فرزندانشان به تکدی گری آن ها را وسیله ای برای امرار معاش قرار می‌دهند(کاشفی،۱۳۷۹).

بند چهارم) نقش دوستان و همسالان

از دیگر عوامل مؤثر در بزهکاری اطفال، دوستی با افراد فاسد و بی بند و بار است. نوجوان اغلب رفتار خود را با الگوهای رفتاری دیگر دوستانش همانند سازی می‌کند و به شدت از آنان تاثیر می پذیرد. نوجوانی که از خانواده طرد می شود برای جبران کمبود های عاطفی و روانی اش، برای کسب حمایت و تأیید به دوستان هم سن و سال خود روی می آورد. وی به دنبال افرادی می‌گردد که مانند خودش هستند. از این رو احتمال دارد با تحریک و تشویق دوستان ناباب خود دست به اعمال ضد اجتماعی و خلاف بزند(کاشفی،۱۳۷۹).

بند پنجم) عوامل روانشناختی

روانشناسان عوامل گوناگونی را برای بزهکاری اطفال احصا کرده‌اند. بزهکاری با صفات روانشناختی مختلف و متنوعی همراه است که برخی از آن ها عبارتند از هوش کمتر از متوسط، خلق و خوی پرخاشگرانه و … . روانشناسان ثابت کرده‌اند که بزهکاران نسبت به دیگر افراد به مراتب از عزت نفس پایین تری برخوردار بوده اند. اگر به گذشته ی اطفال و نوجوانان بزهکار توجه داشته باشیم، خواهیم دید که اکثر قریب به اتفاق آن ها، به نحوی از انحاء مورد آزار و اذیت قرار گرفته اند. در مباحث روانشناختی، این نظریه در بین قشری از روانشناسان وجود دارد که اگر کودکی که مورد آزار و اذیت قرار گرفته، فردی برون گرا باشد، در آینده خود به طرق مختلفی در مقام انتقام برخواهد آمد. همچنین میزان آزار و اذیت و مدت زمان این آزار و اذیت از عوامل مؤثر ارتکاب بزه در اطفال و نوجوانان است که این عوامل تحت عنوان کودک آزاری بحث مفصل و جداگانه ای را می طلبد که در این مجال نمی گنجد و به توضیح مختصر ‌در مورد آن بسنده کردیم(کاشفی،۱۳۷۹).

مبحث چهارم) بزهکاری اطفال در قوانین کیفری

در قوانین کیفری، به ویژه در قانون مجازات اسلامی (تبصره یک ماده ۱۲۱۰ قانون مدنی)، برخلاف قوانین گذشته، نصاب «بلوغ شرعی» به عنوان حد سن رشد کیفری تعیین شد. در عمل، مراجع کیفری به جای ارائه تعریف «بلوغ شرعی» آن را محمول بر معانی مندرج در حقوق مدنی، منطبق با بلوغ جنسی فرض کرده و بر این اساس، دختران ۹ سال و پسران ۱۵ سال تمام قمری را همانند بزرگسالان مسوول کیفری تلقی کرده و قابل مجازات دانسته اند. این در حالی است که در اکثر کشورهای جهان، اطفال عموماً تا ۱۸ سالگی فاقد مسئولیت کیفری بوده، در صورت ارتکاب جرم، مشمول اقدامات تربیتی، آموزشی و سایر تدابیر جایگزین با تمرکز بر بازپذیری اجتماعی قرار می گیرند. مقررات بین‌المللی مانند کنوانسیون کودک، مقررات پکن و غیره، اعمال مجازات هایی مانند اعدام یا حبس ابد را به لحاظ تعارض آشکار با مقررات مندرج در اسناد حقوق بشر و آثار منفی آن بر محکوم علیه نسبت به اطفال زیر ۱۸ سال ممنوع اعلام کرده‌اند. همچنین در این مقررات با تعیین یک حداقل سنی مشخص، مقرر شده که کودکان کمتر از سن مذبور نزد مراجع قضایی حضور نیافته، موضوع هیچ گونه تدبیر کیفری قرار نگیرند. موضوع حقوق کیفری اطفال بزهکار در ایران از دو دهه گذشته، یکی از مسائل مهم و در عین حال مورد اختلاف در نظام کیفری ما تلقی و از دغدغه های حساسیت برانگیز علاقه مندان به سرنوشت کودکان، بالاخص اطفال مرتکب جرم محسوب می شود. این امر به ویژه از آن نظر مهم و موجب دلمشغولی است که ضوابط موضوعه فعلی در باب حقوق کیفری اطفال، نه تنها در تعارض با معیارها و مفاد اسناد بین‌المللی و در تناقض با قوانین و رویه گذشته، بلکه ناهمگن با اصول علمی، حقوقی و در مواردی فقهی معتبر است. متاسفانه تغییر و اصلاح قوانین کیفری، به ویژه در خصوص اطفال، بی توجه به شرایط سنی و اوضاع و احوال اجتماعی و روند رشد جسمی و روانی آنان و در حقیقت برخلاف روند تحولات جهانی و نیازهای روز انجام پذیرفته است.

اگرچه افزایش غیرقابل کنترل نابهنجاری و انحرافات رفتاری نزد نوجوانان و جوانان و نتیجتاً رشد صعودی جمعیت کیفری جامعه در سال های اخیر، موجب عدول مسوولان از استانداردهای کلیشه ای و توجه به معیارها و اصول نوین کیفری شده، اما محورهای اصلی حقوق کیفری اطفال همانند سن رشد جزایی (سن مسئولیت کامل کیفری) حداقل سن عدم مسئولیت کیفری و واکنش کیفری نسبت به اطفال بزهکار کماکان در تطبیق با نیازهای جامعه و مقررات بین‌المللی مورد پذیرش کشور ما، از نارسایی ها، کمبودها و مشکلات زیاد حکایت دارد. توضیح آنکه از آنجا که ‌بر اساس منابع فقهی، نصاب سنی برای مسوول تلقی کردن یک فرد، رسیدن به سن بلوغ شرعی است، لذا ارتکاب بزه قبل از وصول ‌به این مرحله، هیچ گونه مسئولیت کیفری را متوجه فاعل نمی کند. منتها بعد از رسیدن ‌به این سن، مرتکب در معرض مجازات و واکنش کیفری همسان با بزهکاران بزرگسال قرار می‌گیرد(کاشفی،۱۳۷۹).

در حال حاضردرمان موفق برای دیستونی دست بسیار محدود است. ما در عضلات خاصی از الکترومیوگرافی بیوفیدبک (فیدبک شنوایی از الکترومیوگرافی در عضلات بزرگ پروگزیمال اندامی که در فعالیت های پیشرفته نوشتن ابنرمالیتی دارد) به کار گرفته شد. در ۱۰ بیمار از ۱۳ بیمار شرکت کننده استفاده شد. سن بیماران بین ۱۹ تا ۶۲ سال و همگی مرد بوده با طول مدت بیماری از ۶ ماه تا ۸ سال بود. در ۳ نفر بخاطر فقدان مقدار الکترومیوگرافی ابنرمال بیوفیدبک قابل استفاده نبود. ۹ بیمار در حین نوشتن پوسچر دیستونیک نشان دادند و یک یا چند عضله در دست غالب آن ها هایپرتروفی شده بود و ۴ بیمار دیگر، درگیری در عضلات کوچک یا از بین رفتن عضلات داشتند. ۱۰ بیمار چهار جلسه یا بیشتر بیوفیدبک شنوایی را در عضلات بزرگ پروگزیمال دریافت کردند که فعالیت الکترومیوگرافی بالایی نشان دادند، همچنین آن ها روزانه با آرمش بخشی اندام برای ۵ تا ۱۰ دقیقه نوشتن را تمرین کردند. ۹ بیمار از۳۷% به ۹۰% بهبودی در دست خط، رفع ناراحتی و درد پیشرفت کردند. (ارزیابی درد توسط معیار Visual analogue Scale انجام شد) یک بیمار هیچ پیشرفتی نشان نداد. ‌بنابرین‏ در این پژوهش نشان داد تصویر بالینی و الکترومیوگرافی بیوفیدبک در آن دسته از بیماران مبتلا به دیستونی دست که فعالیت بالایی در الکترومیوگرافی عضلات پروگزیمال اندام نوشتن نشان دادند بهبود یافته است. این نوع خاص از الکترومیوگرافی بیوفیدبک به نظر می‌رسد یک ابزار نوید بخش برای دیستونی دست و همینطور در انواع دیگر دیستونی اعمال شود .[۶۴]

در سال ۲۰۱۳ ولف وهمکارش درمان الکترومیوگرافی بیوفیدبک را برای اندام فوقانی بیماران سکته مغزی استفاده کردند، در این پژوهش تعداد ۳۱ بیمار شرکت کردند، هر بیمار ۶۰ جلسه تحت درمان قرار می‌گیرد. ابتدا ارزیابی اولیه و هر ۲۰ جلسه ارزیابی تکرار می شود. طول درمان برای هر فرد تقریبا ۶ ماه است (بین ۵ تا ۹ ماه) و معمولا درمان ۲ یا ۳ بار در هفته به مدت ۴۵ تا ۶۰ دقیقه انجام می شود. بیماران در طول درمان عضلات را ریلکس و هیپراکتیو می‌کنند (تراپزیوس فوقانی، پکتورالیس ماژور، بایسپس براکئی، مچ، فلکسور انگشتان و برجستگی تنار) که از طریق ارائه بازخوردهای صوتی و تصویری با الکترودهای سطحی تشخیص داده شده اند. این پروسه تلاشی برای به کارگیری عضلات آنتاگونیست ضعیف می‌باشد. بیماران از عضلات اسپاستیک فیدبک دریافت می‌کنند وبا استفاده از تکنیک تقویت یاد می گیرند که به صورت درونی آن ها را مهار کنند. آموزش بیوفیدبک به هر بیمار از پروگزیمال به دیستال داده می شود تا از حرکات منفرد مفصلی به تلاش های مانیپولاسیون که به ثبات داوطلبانه عضلات پروگزیمال نیازمند است پیشرفت کند. در طی این تحقیق در هر دو گروه آزمون و کنترل بین ارزیابی اولیه ‌و نهایی تغییرات وجود داشت، ولی در گروه آزمون تغییرات قابل توجهی در ارزیابی ها نشان داد. ۱) افزایش دامنه حرکتی شانه ۲) کاهش هایپراکتیوی عضله دلتوئید با کنترل بیشتر عضله تریسپس براکئی ۳) افزایش دامنه حرکتی مچ با کاهش هایپراکتیوی در عضلات فلکسور مچ و انگشتان ۴) ریلکس شدن عضلات تنار. تفاوت معنی داری وجود داشت. وقتی مچ بیماران گروه آزمایش را سریع کشش بدهیم، می‌توانند عضلات فلکسور ساعد را ریلکس کنند. (p=0.004) یا انگشتان را به اکستنسیون ببرند. در عین حال حرکات در مفصل شانه در مقایسه با گروه کنترل در برخی وظایف عملکردی بهبودی چشمگیری نداشت. به طور کلی الکترومیوگرافی بیوفیدبک برای اندام فوقانی بیماران سکته مغزی می‌تواند در فعالیت های نوروماسکولار تغییرات مطلوبی ایجاد کند و وقتی که پروتکل درمانی خاص دنبال شود، عملکرد فرد بهبود می‌یابد. آن دسته از بیمارانی که در توانایی مانیپولاسیون بهبودی قابل توجهی دارند در ابتدا دارای حرکت ارادی اکستنسیون انگشت هستند [۵۶].

در تحقیقی توسط دوگان-اسلان^[۱۲۹] در سال ۲۰۱۲ در ترکیه تاثیر بیوفیدبک تراپی بر اسپاستیسیتی عضلات فلکسور مچ، عملکرد اندام فوقانی و عملکرد روزمره زندگی در بیماران سکته مغزی بررسی شد. تعداد ۴۰ نفر بیمار سکته مغزی در این پژوهش شرکت کردند که به طور تصادفی به دو گروه آزمون وکنترل تقسیم شدند، بین دو گروه از نظر سن، جنس و بیماری های سیستماتیک سمت درگیر اتیولوژی و مدت زمان بیماری تفاوت عمده ای وجود نداشت. درمان دریافتی شامل مداخلات معمول توانبخشی در هر دو گروه بود. گروه آزمون علاوه بر درمان های معمول تمرینات بیوفیدبک تراپی نیز دریافت کردند. طول مدت درمان ۳ هفته بوده، ۵ بار در هفته به مدت ۲۰ دقیقه برای دو گروه ارائه شد. نتایج به دست آمده در این تحقیق نشان دهنده بهبودی عمده در نمرات تست آشورث، سطح برانستروم، تست عملکردی اندام فوقانی^[۱۳۰]، دامنه حرکتی مفاصل و فعالیت الکترومیوگرافی بیوفیدبک بود[۸۶].

در مطالعات دیگر کاربرد بیوفیدبک در حیطه ورزش بررسی شد؛ آموزش مطلوب عملکرد بیوفیدبک نه تنها در درمان بلکه در عملکرد همه جانبه ورزشکاران می‌تواند مؤثر باشد. فرد ورزشکار، تیم ها و مربیان می‌توانند از رویکردهای چندوجهی روانشناسی، شناختی و رفتاری بیوفیدبک و نوروفیدبک سود ببرند. در مطالعاتی در نیروی هوایی امریکا در سال ۲۰۱۱ با موضوع بیوفیدبک در ژرنال ها ارائه شد. مروری تلفیقی بر این کار و عملکرد مطلوب در آکادمی نیروی هوایی بر روی حدود ۵۰ ورزشکار بیش از سه سال انجام شد. بسیاری از این ورزشکاران افزایش امتیاز – بسته به نوع ورزش کسب کردند – برندگان مسابقات کسانی بودند که قبلا برنده شدن آن ها بعید به نظر می رسید و از بیوفیدبک استفاده کرده بودند. ضبط نتایج تاییدی بر این یافته هاست. بیوفیدبک برروی ورزشکاران ۱۸ تا ۲۵ ساله اجرا شد. ورزشکاران در این مطالعه به لحاظ جسمانی تحت آموزش تغییرات ضربان قلب و تنفس و چگونگی استفاده از این مزایا در مواقع ضروری قرار گرفتند. این تکنیک ها سطح انرژی این افراد را بالا برده به آن ها کمک می کرد تا با سرعت بیشتری به خواب و آرامش روند و بیشتر برای مسابقات ورزشی و آزمون های علمی آماده شوند. سرویس های خدمات عملکردی مثل بیوفیدبک درک از خود، روابط اجتماعی، نگرش ودید فرد در رابطه با دیگران را پوشش می‌دهد.

در این راستا تکنیک مشابهی بنام نوروفیدبک وجود دارد، مغز از طریق افزایش انعطاف پذیری ذهنی بواسطه استفاده از نوروفیدبک آموزش داده می شود. آموزش حفظ تمرکز – باقیماندن در یک ناحیه – به سرعت حواس آشفته را جمع می‌کند. جهت ارزیابی آموزش نوروفیدبک از الکتروآنسفالوگرافی استفاده می شود [۶۵].

فصل دوم

فصل سوم

فصل سوم

(۱-۳) مقدمه

در این فصل نوع مطالعه، جامعه مورد بررسی، ملاک های انتخاب شرکت کنندگان، حجم نمونه، متغیرهای پژوهش ونحوه سنجش آن ها، روش جمع‌ آوری داده ها، روش تجزیه و تحلیل داده ها و شیوه انجام کار و ملاحظات اخلاقی به تفصیل بیان می شود.

(۲-۳) نوع مطالعه