:

بیش از نیمی از جمعیت را زنان تشکیل می دهند وقتی صحبت از منافع به میان می آید قاعدتا انتظار می رود که نیمی از این منافع به زنان تخصیص یابد وآنان به طور مساوی با مردان از منافع زندگی اجتماعی بهره گیرند باید در نظر داشت که به جهت اختلافات جنسیتی,زنان دارای احتیاجات خاص هستند(محمودی,1371).

با توجه به تحولات سریع درعرصه های مختلف علم وفناوری,اهمیت بررسی افسردگی[1] روز به روز در حال افزایش است.به گوشه ای که در بیشتر مباحث روان شناسی از روان شناسان خواسته شده است تا این آموزش ها را به عنوان امری حیاتی در زندگی شهروندان خود به حساب آورند(شفیع آباد ,1379).

امروزه افسردگی یکی از مسائل ومشکلات روانی مطرح در جوامع صنعتی است که این امر باعث گسترش روح ناامیدی ویاس در بین افراد جوامع گشته است. از این میان افسردگی در زنان با توجه به اهمیت زن در خانواده و جامعه بسیار حائز اهمیت می باشد(همان منبع).

خوشبختانه میزان شناخت مردم جامعه از بیماری های روانپزشکی در مقایسه با سال های قبل بسیار بهبود یافته است واین طرزتفکر که بیمار روانی معادل مثلا دیوانگی فرض می شد,تغییر کرده است.امروز مردم در یافته اند که اضطراب یا افسردگی بیماری است که به صورت شایع گریبان گیر خود یا اطرافیان آنها می باشد(برتر,دیوید,1381) .

مفهوم کیفیت زندگی[2]  مفهومی پیچیده و مبهم است که تعریف آن را مشکل می کند.کیفیت زندگی متاثر از زمان ومکان ارزش های فردی و اجتماعی است. کیفیت زندگی را می توان در ابعاد فردی وجمعی وذهنی وعینی مورد بررسی قرار داد(علی بیگی ,1385).

کیفیت زندگی فردی در بعد عینی تامین نیاز های اساسی و برخورداری از منابع مادی جهت بر آوردن خواست های اجتماعی شهروندان است.در بعد ذهنی به داشتن استقلال عمل در افزایش رفاه ذهنی شامل لذت جویی,رضایتمندی,هدف داری در زندگی ورشد شخصی,رشد و شکوفایی در مسیر سعادت و دگر خواهی اجتماعی و مشارکت گسترده در فعالیت های اجتماعی اشاره می کند(همان منبع).

نگاه ذهنی به کیفیت زندگی را می توان محصول ادراکات فردی و رضایت از زندگی در محیط دانست اما نگاه عینی که از داده های ثانویه به دست می آید قابل لمس تر بوده و با آثار و نتایج کیفیت در زندگی اجتماعی قابل شناسایی است)غفاری,امیدی,1388).

کیفیت زندگی,مفهومی است چند وجهی وبررسی آن نیاز دارد به اتخاذ رهیافتی میان رشته ای و فرا رشته ای(همان منبع).

کیفیت زندگی یکی از مهمترین مسائل پیش روی جهان امروز و از مباحث اساسی  تکوین سیاست گذاری اجتماعی محسوب می شودکه موضوعاتی چون رفاه ارتقاء ,کیفیت زندگی سلامت محور,رفع نیازهای اساسی,زندگی روبه رشد  رضایت بخش,نوع دوستی و از خود گذشتگی در میان جماعات را در بر می گیرد(همان منبع).

در رویکرد عملی کیفیت زندگی به عنوان یک مفهوم کلی  تعریف می شود که تمام ابعاد زیستی شامل رضایت مادی,نیازهای حیاتی به علاوه جنبه های انتقالی زندگی نظیرتوسعه فردی,خود شناسی و بهداشت اکوسیستم را پوشش می دهد(همان منبع).

اصطلاح کیفیت زندگی برای ارزیابی نیک بود عمومی افراد و جوامع استفاده می شود.این اصطلاح در طیف وسیعی از زمینه ها,از جمله حوزه های توسعه بین الملل,بهداشت وسیاست مورد استفاده قرار می گیرد.کیفیت زندگی نباید با مفهوم استاندارد زندگی که عمدتا بر در آمد استوار است,اشتباه گرفته شود.در عوض,شاخص های استاندارد کیفیت زندگی نه تنها شامل ثروت و استخدام هستند,بلکه شامل محیط زیست,سلامت جسمی روانی,تحصیلات,تفریح و اوقات فراغت و تعلق اجتماعی نیز می شوند(پرون,1391) .

کیفیت زندگی,به نوعی بیانگر وضیعت افراد ساکن در یک کشور یا منطقه می باشد.نظریات اولیه مربوط به کیفیت زندگی,بیشتر بر نگرانی ها و اولویت های فردی تاکید داشتند,اما در سال های اخیر مباحث نظری,از فرد محوری به سمت نگرانی های اجتماعی نظیر امنیت,آزادی,گستردگی کیفیت زندگی و ساختار و کیفیت روابط اجتماعی افراد در جامعه تغییر یافته است(همان منبع) .

به طور کلی می توان کیفیت زندگی را با استفاده از شاخص های ذهنی و عینی محاسبه نمود.شاخص های ذهنی,منعکس کننده ارزیابی ذهنی افراد از زندگی می باشند.این ارزیابی با استفاده از اطلاعات افراد که وضعیت رفاهی خود را از طریق پرسشنامه های مختلف و یا سرشماری ها اظهار نموده اند,به دست می آید.چنین شاخص هایی نشان دهنده شرایط کلی زندگی افراد و نحوه نگرش آنها به این شرایط بوده وبا جمع آوری وتحلیل آماری این شاخص ها,می توان به ارزش های طبقات مختلف اجتماعی پی برد.محاسبات عینی کیفیت زندگی,برپایه متغیرهای قابل لمس بنیان نهاده می شوند.این متغیرها به صورت معمول توسط نهادهای رسمی جمع آوری و منتشر می شود.حساب های اقتصادی,بهداشت,آموزش,آلودگی شهری وسایر اطلاعات کلی,نمونه هایی از اینگونه اطلاعات هستند.هدف روش عینی,بررسی وضعیت جامعه در حالت های کلی مانند اقتصاد کلان,وضعیت کلی جامعه و شاخص های مربوط به نفوس می باشد.طبق روش محاسبه عینی,کیفیت زندگی ممکن است به صورت رابطه متقابل میان چهار مشخصه اساسی فعالیت های انسان تعریف گردد این چهار مشخصه عبارتند از کیفیت جمعیت,رفاه مادی,کیفیت نظام اجتماعی و کیفیت اکوسیستم و محیط زیست(همان منبع) .

بیان مسئله :

در دنیای متمدن امروزی با آن همه پیشرفتها وتکنولوژیهای که به وجود آمده و مردم از آن استفاده می کنند تاثیر معکوسی در زندگی بشر دارد و هر چه قدراین علم پیشرفت می کند به همان اندازه زندگی انسان ها به خطر می افتد و از لحاظ روحی و روانی هم تاثیر منفی می گذارد(شفیع آباد,1379).

وقتی در یک جمعی وارد می شوی وسر صحبت را باز میکنی انگار همه آدمها هر کدام به نوعی از یک مشکل اساسی در زندگی رنج می برند طوری که امیدی به آینده ندارند ویک نوع احساس بدی در زندگی حس می کنند.اکثرا از عدم اعتماد به نفس صحبت می کنند دیگر آن شور حال و صمیمیت  گذشته وجود ندارد بعضی ها گوشه گیر وغمگین اند در این میان زنان بیشتر در معرض خطر هستند وبیشترین آمار آسیب دیده قشر زنان جامعه هستند یکی از این آسیب ها,آسیب دیدن روح وروان انسان است که می تواند تبدیل به یک بیماری به نام افسردگی شود.در جامعه کنونی ما بیشتر از 50 درصد افراد دارای افسردگی هستند امروزه افسردگی چنان گسترش یافته که نام سرما خوردگی روانی را به آن اختصاص داده اند(همان منبع).

افراد افسرده نه تنها عزت نفس کمی دارند بلکه خود را سرزنش نموده و به خاطر مشکلاتی که از آنها متاثر می شوند احساس گناه می کنند.وقتی که آنها شکست می خورند خود را مسئول آن می دانند هنگامی که هنوز شکستی برای آنها پیش نیامده است تصور می کنند که به زودی شکست خواهند خورد و علت آن خود آنها هستند.آنهایی که به شدت افسرده هستند ممکن است حتی معتقد باشند که آنها مسئول بدبختی خود ودنیا هستند وباید به خاطر گناهشان شدیدا تنبیه شوند(روزنهان,سلیگمن,1989,ترجمه سید محمدی,1379) .

در بیشتر منابع معتبر,احساس گناه یک شکل مرکزی از افسردگی اساسی است.اما با وجود مقبولیت گسترده این نشانه سوال اساسی این است که آیا احساس گناه می تواند افسردگی را مشخص کند یا گناه در افسردگی بخشی از تجربه داشتن یک بیماری خطرناک ویا مزمن است.مطالعات اخیر به این نتیجه رسیده اند که گناه می تواند یکی از نشانه های مهم متمایز کننده افسردگی باشد.بیماران افسرده بیشتر احساس گناه را به مدت طولانی در خود حفظ می کردند.براساس دیدگاه روان کاوی احساس گناه حاکی از تعارض بین خود و فراخود است.احساس گناه از خصوصیات افسردگی درونزاد وپسکوتیک است(پور افکاری,1373) .

کیفیت زندگی به احساسات,انتظارات,اعتقادات وپندار های فرد بستگی دارد.بدین معنا که حتما باید توسط خود شخص براساس نظر او ونه فرد جایگزین تعیین کرد لذا در مطالعات کیفیت زندگی ارزیابی خود فرد از سلامت وبا خوب بودنش عامل کلیدی می باشد(نازنجات,1387,رستمی صالحی,1378).

کامنس کیفیت زندگی ذهنی را به عنوان یک مفهوم چند بعدی تعریف کرده است به نظر او کیفیت زندگی شامل هفت حوزه زندگی می شود که هر کسی بر حسب اهمیتی که هر حوزه برای او دارد آن را مورد ارزیابی قرار می دهد.لذا این هفت حوزه وزن های مختلفی از دید مردم پیدا می کند.این هفت حوزه که از آن به عنوان شاخص های کیفیت زندگی یاد می کند شامل موارد زیر است:1-بهزیستی جسمانی 2-بهداشت 3-بهره وری 4-صمیمیت 5-امنیت 6-اجتماع 7-بهزیستی عاطفی(چیپور و همکاران,2002).

پژوهش شولمن در سال 1998نشان داده است که آموزش مهارتهای زندگی در برابر استرس های خانوادگی و تأثیر آن بر کیفیت زندگی موفقیت آمیز بوده است(شولمن ، 1998) .

شاید بتوان گفت که ارتباط ، یکی از قدیمی ترین و در عین حال عالی ترین دستاوردهای بشر بوده است . ارتباط در گذشته برای انسان اولیه ،علاوه بر کارکرد هایی که در جهت حفظ حیات و یاری گرفتن از دیگران داشته ،زمینه ساز فعالیت های اجتماعی و سرآغازی برای زندگی اجتماعی بوده است .ارتباط اساسا میان دو یا چند نفر اتفاق می افتد و ما همه در طول روز با افراد مختلف ارتباط برقرار می کنیم بر قراری ارتباط به دلایل مختلفی مانند وقت گذرانی ،بررسی مسایل شغلی و فردی، بیان انتظارات و توقعات و…صورت می گیرد. اما به هر حال هیچ نوع ارتباطی ،جز به دلیل احساس نیاز شدید انسان ،برای برقراری تعامل اجتماعی به وقوع نمی پیوندد چرا که برقرار کردن ارتباط با دیگران بسیاری از نیاز های او را برطرف می کند (معین الدین ،1386) .

هر روز به گونه های مختلف با یکدیگر در ارتباط هستیم تا اندیشه ، احساسات و تمایلات خود را به دیگران منتقل کنیم و میزان علاقه و احترام خود را نشان دهیم و رنج و اندوه و شادمانی و خرسندی و شک و دودلی خود را با دیگران در میان بگذاریم . یک ارتباط ساده یا یک مجموعه ارتباطات، خواسته یا ناخواسته ، از پیش تعیین شده یا اتفاقی ، فعال یا منفعل، به هر حال یکی از ابزارهای کلیدی ارضای نیازها ، کسب نتایج و متجلی ساختن آرزوهای ماست . روابط مطلوب یا نامطلوب، شکل دهنده ی بخش عمده ای از اوقات روزانه ی ماست (همان منبع) .

سازمان بهداشت جهانی نیز کیفیت زندگی را اینگونه تعریف می کند:درک افراد از جایگاهشان در زندگی با توجه به بافت فرهنگی ونظام ارزشی که در آن زندگی می کنند در این حالت در ک افراد از زندگی در ارتباط با اهداف,انتظارات,ملاکها,عقایدشان می باشد.سازمان بهداشت جهانی مفهوم وسیعی از کیفیت زندگی را مد نظر قرار می دهد که این مفهوم تلفیقی از سلامت فیزیکی,وضیعت روانشناختی,سطح استقلال,روابط اجتماعی,اعتقادات فردی و ارتباط این عوامل با ویژگیهای محیطی می باشد(سازمان

بهداشت جهانی,1993).

بیشتر روانشناسان طرفدار استفاده از مفهوم ذهنی کیفیت زندگی بوده و معتقدند که رفاه هر فرد یا گروه از افراد دارای اجزای عینی وذهنی است.اجزای عینی رفاه یا بهزیستی با آنچه که به طور معمول به عنوان استاندارد زندگی یا سطح زندگی نامیده می شود ارتباط دارد و اجزای ذهنی آن به کیفیت زندگی اطلاق می شود(شیخاوندی,1388).

اهمیت وضرورت تحقیق :

افسردگی یکی از اختلالات روانی است ودر سال15 میلیون نفر از آن آسیب می بینند.افسردگی اختلالی است که خصوصیت عمده آن تغییرخلق است و شامل احساس غمگینی که ممکن است که از نومیدی خفیف تا احساس یاس شدید نوسان داشته باشد این تغییر خلق در رفتار,کارآیی و اعمال فیزیولوژیک فرد مشخص می شود.از دیدگاه شناختی افسردگی در بین افرادی رخ می دهد که شناختی منفی نسبت به خود دارند خود ارزیابی های زیان بخشی را نشان می دهند و سبک اسنادی بدبین دارند(بک[3],1979,به نقل از حیدری,1384) .

شخص سالم کسی است که از لحاظ روانی شاد،از لحاظ جسمانی سالم و از لحاظ سیاسی آگاه و از لحاظ فرهنگی دانسته و رسیده باشد. خانواده به عنوان کوچکترین واحد اجتماعی،نخستین پایگاه اجتماعی و بهترین آموزشگاه برای رشد، آموزش و پرورش،شکل گیری شخصیت و تکوین هویت کودکان در آینده است. در تمامی کشورها،خانواده را همان اصل اجتماعی شدن کودکان می دانند (بانکی ، 1387) .

ما ارتباط برقرار می کنیم تا کسب اعتبار کنیم،شکوه و گلایه کنیم،به یکدیگر کمک کنیم،عقاید خود را ابراز کنیم،به توافق برسیم،ناسزا بگوییم،ادب خود را نشان دهیم،ترغیب و تشویق کنیم،با دیگران دوست شویم،معاشرت کنیم،مبادله و معامله کنیم،دست نیاز به یکدیگر دراز کنیم،اطلاعات و اخبار را رد وبدل کنیم.مهارت در ایجاد ارتباط مناسب با دیگران بر توانایی ها و اعتماد به نفس ما می-افزاید،استعداد و دست آورد هایمان را می نمایاند و احترام و قدردانی دیگران را جلب می کند(معین الدین ،1386) .

انسان در طول رشد خود پیوسته برای بقا و رشد خویش محتاج ارتباط است. انسان برای بازیافتن سلامتی خود مشکلاتی را با پزشکان در میان می گذارد؛ضمن اینکه کارایی در ارتباطاتش بر نوع شغلی که به دست می آورد و بهایی که بابت نیازهای اساسی خود،همچون مراقبت های پزشکی،غذا و مسکن می پردازد،تأثیر می گذارد. همچنین شواهد حاکی از این است که بین سلامت جسمی انسان و ارتباطش با دیگران رابطه ی نزدیکی وجود دارد (وود ، 1379) .

رشد اجتماعی نه تنها درسازگاری انسان با اطرافیان مؤثر است بلکه همیشه در میزان موفقیت شغلی و پیشرفتهای آینده ی اجتماعی نیز تأثیر دارد. هرچقدر که انسان بیشتر می آموزد و تجربه -های زیادی می اندوزد،بیشتر به این واقعیت پی می برد که از راه مبادله ی عواطف و احترام به دیگران  رضایت به دست می آورد و روز به روز بیشتردرک می کند که احساس مفید بودن و خوشبختی او، به میزان رشد اجتماعی اش بستگی دارد (همان منبع) .

پژوهش های مختلف نشان داده اند که بسیاری از مشکلات بهداشتی و اختلالات روانی –عاطفی، ریشه های روانی اجتماعی دارند. توانایی های روانی اجتماعی عبارت اند از گروهی از توانایی ها که فرد را برای مقابله ی مؤثر و پرداختن به کشمکش ها و موقعیت های زندگی یاری می دهد. علاوه بر این،مطالعات نشان داده اند که ارتقای مهارتهای زندگی و توانایی های روانی اجتماعی در بهبود زندگی مؤثر است. این توانایی ها فرد را قادر می سازد تا در ارتباط با سایر انسانها، محیط و فرهنگ خود، مثبت و سازگارانه عمل کرده و سلامت روانی خود را تأمین کند. همه ی ما در زندگی روزمره ی خود با چالش ها و مشکلاتی مواجه می شویم و با این حال هر کس می کوشد به شیوه ی خاص خود به مسائل پاسخ دهد. برخی هنگام روبرو شدن با مشکلات می کوشند با ارزیابی درست و منطقی موقعیت،و با استفاده از راهبردهایی مثل مسئله گشایی،تفکر مثبت و مقابله  سازگارانه با مسائل، بهترین راهکارهارا ارائه دهند و در مسیر مناسبی قدم بردارند و برخی سعی می کنند به روشهایی مثل پناه بردن به الکل،مواد مخدر و سایر راهبردهای ناکارآمد، از رویارویی با مشکل اجتناب کنند. عیب عمده ی این نوع راهبردهای اجتنابی آن است که در کوتاه مدت مؤثر واقع می شوند و به فرد آرامش می دهند اما در دراز مدت پیامد های منفی زیادی دارند و فرد را از داشتن احساس خود کارآمدی، عزت نفس و خود ارزشمندی محروم می سازند (اسکندری ، 1386).

اهداف تحقیق

اهداف کلی :  این تحقیق عبارت است از :

• تعیین رابطه افسردگی وکیفیت زندگی در بین زنان شهرستان میاندوآب.

اهداف جزئی

اهداف جزئی این تحقیق عبارتند از:

• بررسی میزان ارتباط سلامت جسمانی افسردگی با کیفیت زندگی در بین زنان.
• بررسی میزان ارتباط سلامت روانی افسردگی با کیفیت زندگی در بین زنان.
• بررسی میزان ارتباط روابط اجتماعی افسردگی با کیفیت زندگی در بین زنان.
• بررسی میزان ارتباط محیط زندگی افسردگی با کیفیت زندگی در بین زنان .

فرضیه های تحقیق

• بین سلامت جسمانی کیفیت زندگی با افسردگی در بین زنان رابطه وجود دارد.
• بین سلامت روانی کیفیت زندگی با افسردگی در بین زنان رابطه وجود دارد.
• بین روابط اجتماعی کیفیت زندگی با افسردگی در بین زنان رابطه وجود دارد.
• بین محیط زندگی کیفیت زندگی با افسردگی در بین زنان رابطه وجود دارد.

تعریف مفهومی وعملیاتی متغیرها

تعریف مفهومی

افسردگی:به حالتی از خلق گفته می شود مانند:بی روحیه بودن,بی توان بودن,احساس فقدان,نومیدی وبیهوده بودن که از بی رغبتی وبد بینی حکایت می کند وشوق,شادی وخوش بینی به عنوان نمونه های متضاد آن است(خواجه پور تادوانی,1369).

کیفیت زندگی:

سلامت جسمانی : نبودن بیماری و نبودن معلولیت و ناتوانی و بهره مندی انسان از یک حالت رفاه و آسایش در جنبه جسمانی، سلامت جسمانی یا تندرستی نامیده می شود (اصفهانی ، 1383).

سلامت روانی : WHO (2004) حالتی از بهباشی (آرامش و آسایش) که در آن فرد توانایی های شخصی خودراشناخته،می تواند با فشارهای طبیعی (معمولی) زندگی،مقابله کند؛می تواند بهره وری و ثمردهی شغلی داشته باشد و قادر است در جامعه نقش مهمی داشته باشد یعنی در جامعه مشارکت  معناداری داشته باشد (سازمان بهداشت جهانیWHO،2004) کارکردهای روانی موفق که نتیجه آن فعالیت های مثمرثمر، روابط رضایت بخش اجتماعی با دیگران و توانایی سازگاری با تغییرات و مقابله با ناگواری هاست (همان منبع) .

روابط اجتماعی : روابط اجتماعی را می توان به صورت مدیریت مفید روابط حقوقی و فرهنگی تعریف کرد (جرمی کین،2009) .

روابط اجتماعی یک واژه ی فراگیر بوده و شامل سیاست اجتماعی و مدیریت اجتماعی است که هردو با زمینه های علوم سیاسی و علوم اقتصادی پیوند نزدیکی دارند (مظاهری راد، 1388) .

محیط زندگی :منظور از محیط زندگی، مجموعه ای از عوامل و شرایطی است که موجود زنده را در برمی گیرد. محیط زندگی شامل محیط فیزیکی، محیط بیولوژیکی و محیط اجتماعی می باشد. مقصود، مجموعه ای است شامل موجودات زنده و محل زندگی آنها (اصفهانی ، 1383) .

تعاریف عملیاتی

افسردگی:  نمره ای که آزمودنی در پرسشنامه افسردگی کسب می کند,میزان افسردگی فرد را مشخص می کند.

کیفیت زندگی : نمره ای که آزمودنی در پرسشنامه ی فرم کوتاه کیفیت زندگی کسب می کند ، میزان کیفیت زندگی فرد را مشخص می کند.

سلامت جسمانی : نمره ای که آزمودنی در پرسشنامه ی سلامت جسمانی کسب می کند ، میزان سلامت جسمانی فرد را مشخص می کند.

سلامت روانی : نمره ای که آزمودنی در پرسشنامه ی سلامت روانی کسب می کند ، میزان سلامت روانی فرد را مشخص می کند.

روابط اجتماعی : نمره ای که آزمودنی در پرسشنامه ی روابط اجتماعی کسب می کند، نوع روابط اجتماعی فرد را مشخص می کند.

محیط زندگی : نمره ای که آزمودنی در پرسشنامه ی محیط زندگی کسب می کند، نوع محیط زندگی فرد را مشخص می کند.

طبقه بندی متغیرها

بررسی رابطه افسردگی و کیفیت زندگی در بین زنان شهرستان میاندوآب.

در این مطالعه متغیر افسردگی به عنوان متغیر پیش بین و متغیر کیفیت زندگی به عنوان متغیر ملاک در نظر گرفته شده است.همچنین زنان شهرستان میاندوآب به عنوان متغیر کنترل محسوب شده است.

امروزه ساختار اقتصادی دنیا با گذشته به طور اساسی تفاوت دارد. توسعه پایدار امروز برپایه نوآوری، خلاقیت و استفاده از دانش استوار است. توسعه اقتصادی و تجارت شرکت ها در کشور ضمن فراهم آوردن زمینه رشد و توسعه پایدار، مسائل و مشکلات جاری از جمله فقر، نابسامانی اجتماعی و فرهنگی، بیکاری دانش آموختگان دانشگاهی و معضل انبوه سایر بیکاران را مرتفع خواهد کرد. در واقع رشد تجارت پایه و اساس توسعه همه جانبه محسوب می شود. مطالعات و تحقیقات نشان می دهد حضور کارآفرینان در شرکت های دانش بنیان و اقدامات نوآورانه آن ها نقش شایسته و بایسته ای در رشد و توسعه اقتصادی، حضور فعال در بازارهای جهانی، رقابت، اشتغال زایی پایدار، توسعه عدالت، کاهش فقر، افزایش در آمد ملی و حل مشکلات جامعه، دولت و بخش عمومی دارد. برای توسعه کارآفرینی در کشور به کار آفرینان توانمند نیاز است. منظور از توسعه کارآفرینی ایجاد فرهنگ کار آفرینی در کشور، تقویت گرایش مثبت عمومی به کار آفرینی و در پی آن افزایش نرخ فعالیت های کارآفرینانه است. (دیوانسالار و بزرگی، 1391).

1-2- بیان مسأله

در سالهای اخیر شرکت های کوچک و متوسط، نقش مهمی در اشتغال زایی و رشد و توسعه اقتصادی کشورها ایفا می کنند. از نظر سازمان های بین المللی همچون یونیدو (سازمان توسعه صنعتی ملل متحد^[1])، ادغام در اقتصاد جهانی بهترین روش برای غلبه بر فقر و عدم برابری در کشورهای در حال توسعه است. برای پیوستن به اقتصاد جهانی، لازم است بخش خصوصی که در آن شرکت های کوچک و متوسط نقش کلیدی بر عهده دارند گسترش یابد. در این راستا، کارآفرینان از طریق حضور فعال دربازارهای جهانی و ایجاد فرصت‌های تجارت، رقابت، اشتغال زایی پایدار، توسعه عدالت، کاهش فقر و افزایش درآمد ملی نقش مهمی را ایفا می کنند  (پنگ[2]، 2001: 97؛ دیوسالار و بزرگی، 1391: 3). در واقع کارآفرینی که به مفهوم کشف و بهره برداری از فرصت ها به منظور ارزش آفرینی در حوزه های مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه است، پایه و اساس رشد تجارت و رشد و توسعه پایدار در کشورها محسوب می شود.

نوآوری نیز نقش عمده ای در رشد و توسعه اقتصادی کشورها ایفا می کند. در نظریه های تکامل اقتصادی، نوآوری به عنوان نیرو محرکه رشد و توسعه اقتصادی معرفی شده است. در سال های اخیر، با ظهور اقتصاد دانش، نوآوری نقش حیاتی تری در تحول ساختارهای اقتصادی و اجتماعی یافته است، بطوری که در بعضی از مقالات، از اقتصادهای پیشرفته امروزی بعنوان اقتصادهای مبتنی بر نوآوری یاد می شود (نیکومرام و همکاران، 1392: 92).لوئیس، معتقد است که تجارت، موتور رشد اقتصادی است و در بازار رقابتی، تجارت آزاد سبب می شود تولید کنندگان داخلی از تولیدات خارجی بهره گرفته و اقدام به ساخت کالایی با کیفیت بهتر نمایند (لوئیس، 1954: 145). از سویی دیگر، قابلیت ابتکار، ابداع و نوآوری، کارایی افراد را افزایش می دهد و همین دلیل تجارت است (بایر ، 2004 ).

بین‌المللی شدن و ورود به بازارهای جهانی نیز رشد تجارت را افزایش می‌دهد (میهن‌دوست،1389، : 5). زیرا بین المللی شدن، شرکت های داخلی را در معرض بهترین عملکرد شرکت های خارجی و همچنین تقاضای مشتریان داخلی قرار داده، امکان دستیابی به نهاده های سرمایه ای پیشرفته همچون ابزارهای ماشینی را فراهم کرده و درنتیجه زمینه افزایش بهره وری و فراهم شدن فرصت های جدید رشد برای شرکت ها و افزایش کارایی آنها را فراهم می کند (پاتریشیا ، 2005: 532). بر اساس نظریه ریورا-باتیز و رومر تجارت زمینه لازم برای دسترسی بیشتر به دانش، توسعه فناوری، جلوگیری از انجام مجدد تحقیق های صنعتی و تقویت خلاقیت، نوآوری و شناسایی صرفه های حاصل از مقیاس در اثر رقابت شدیدتر را فراهم می سازد (ریورا باتیز و رومر، 1991: 535).

تا اوایل دهه 60 میلادی، توجه اساسی موضوعات مدیریت به شرکت‌های بزرگ بوده است. اما در سال‌های اخیر، شرکت‌های دانش‌بنیان[3] در توسعه اقتصادی کشورها به‌عنوان موتور رشد اقتصادی شناخته‌شده‌اند. مهم‌ترین ویژگی و مزیت این بنگاه‌ها علاوه بر روان بودن و داشتن قدرت سازگاری با شرایط متغیر محیطی، وضعیت رقابت‌پذیری و نوآورانه آنها است. در این راستا، دولت‌ها با ایجاد محیطی مناسب، شرایط کار و فعالیت را برای شرکت‌های دانش‌بنیان و جذب شرکت‌های مبتنی بر فناوری ، از طریق پارک‌های علم و فناوری مهیا می‌نمایند.با توجه به گسترش تدریجی بخش خصوصی در ایران، نیاز به ارائه محصولات جدید و فروش آن در بازارهای جهانی و بین المللی شدن شرکت های کوچک و متوسط نیز بیش از پیش ضرورت می یابد. با توجه به اهمیت نوآوری و بین المللی شدن در بین کسب و کارهای کوچک و متوسط که به وسیله کارآفرینان راه اندازی شده اند و با توجه به اینکه، نوآوری در محصول و ورود به بازارهای جهانی می‌تواند سبب رشد تجارت شده و در نتیجه زمینه رشد اقتصادی کشور را مهیا سازد لذا، در این تحقیق رابطه بین نوآوری، بین المللی شدن فعالیت کارآفرینان و انتظارات رشد تجارت شرکت های دانش بنیان مورد بررسی قرار گرفته است.

1-3- ضرورت تحقیق

کارآفرینان با مهارتی که در تشخیص فرصت ها، و موقعیت ها و ایجاد حرکت در جهت توسعه این موقعیت ها دارند، پیشگامان حقیقی تغییر در اقتصاد و تحولات اجتماعی محسوب می شوند. آنها تصدیق می کنند که موفقیت و بقا در چشم اندازهای برخواسته از فردا، نیازمند چالاکی، قوه ابتکار و نوآوری است. براساس نظریات اقتصادی و تجارب حاصله در اقتصادهای روبه رشد، کارآفرینان موتور محرکه توسعه و رشد اقتصادی محسوب می شوند و بالطبع اشتغال زایی یکی از رهاوردهای مهم کارآفرینی است. به عبارت دیگر، چرخ های توسعه اقتصادی همواره با توسعه کارآفرینی به حرکت درمی آید. در هزاره نو که با پدیده جهانی شدن مواجه هستیم، کارآفرینی به مثابه عامل رشد، توسعه و نیز یکی از عوامل تأثیر گذار در ترسیم چشم انداز مطلوب جامعه یاد می شود (کلارک[4]، 2004) کارآفرینان باتوجه به خصوصیات ممتاز و برجسته خود قادر هستند منابع لازم برای ایجاد رشد و توسعه در زمینه های تولید و منابع انسانی را فراهم کرده، اشتغال و کسب و کار جدید ایجاد کرده و با نوآوری صنعتی بر توسعه دامنه محصولات و خدمات بیفزایند و در نتیجه باعث رشد تجارت داخلی و بین المللی شوند (ایزدیان، 1390). همچنین، با توجه به تجربیات جهانی ایجاد شرکت های دانش بنیان و پارک های تحقیقاتی در کشور مشروط به رعایت برنامه ریزی های آمایشی و سرمایه گذاری مناسب می تواند نقش مؤثری را در تکمیل چرخه تحقیقات و نیز تجاری سازی نتایج تحقیقات ایفا کند. علاوه بر این، این موضوع می تواند سبب تسریع در روند انتقال فناوری و گسترش موسسات کوچک و متوسط شده و باعث تسریع رشد اقتصادی کشور گردد (صدیق، ۱۳۸۷). بنابراین مطالعه بر روی کارآفرینان شرکت های دانش بنیان و عوامل موثر بر رشد تجارت آن ها ضروری می باشد.

1-4- سوال اصلی تحقیق

آیا میتوان گفت نوآوری محصول و بین المللی شدن فعالیت کارآفرینان شرکت های دانش بنیان واقع در پارک علم و فناوری استان آذربایجان شرقی بر انتظارات رشد تجارت آنها شرکت های دانش بنیان تاثیر دارد؟

1-5- اهداف تحقیق

1-5-1- هدف اصلی

تعیین رابطه بین نوآوری محصول، بین المللی شدن و انتظارات رشد تجارت کارآفرینان شرکت های دانش بنیان واقع در پارک علم و فناوری استان آذربایجان شرقی.

1-5-2- اهداف فرعی

1- تعیین تاثیر سطح تکنولوژی بالاتر بر نوآوری محصول کارآفرینان شرکت های دانش بنیان واقع در پارک علم و فناوری استان آذربایجان شرقی.

2- تعیین تاثیر سرمایه انسانی کارآفرینان شرکت های دانش بنیان واقع در پارک علم و فناوری استان آذربایجان شرقی بر نوآوری محصول آنها.

3- تعیین تاثیر سرمایه انسانی جامعه بر نوآوری محصول کارآفرینان شرکت های دانش بنیان واقع در پارک علم و فناوری استان آذربایجان شرقی

4- تعیین تاثیر رقابت بالقوه بالاتر بر نوآوری محصول کارآفرینان شرکت های دانش بنیان واقع در پارک علم و فناوری استان آذربایجان شرقی

5- تعیین تاثیر عملکرد اقتصادی بر با نوآوری محصول کارآفرینان شرکت های دانش بنیان واقع در پارک علم و فناوری استان آذربایجان شرقی

6- تعیین تاثیر نوآوری محصول کارآفرینان شرکت های دانش بنیان واقع در پارک علم و فناوری استان آذربایجان شرقی بر بین المللی شدن آنها

7- تعیین تاثیر نوآوری محصول کارآفرینان شرکت های دانش بنیان واقع در پارک علم و فناوری استان آذربایجان شرقی بر انتظارات رشد تجارت آنها

8- تعیین تاثیر بین المللی شدن فعالیت کارآفرینان شرکت های دانش بنیان واقع در پارک علم و فناوری استان آذربایجان شرقی بر انتظارات رشد تجارت آنها

1-5-3- اهداف کاربردی

1- ارائه پیشنهاداتی به فعالان حوزه شرکتهای دانش بنیان استان آذربایجان شرقی بر مبنای نتایج شفاف آماری حاصل از تحلیل داده های واقعی

2- برطرف کردن خلأهای علمی موجود در ادبیات تحقیق با استفاده از ارائه فرضیه های نوین و بدیع

3- ارائه پیشنهاداتی برای انجام تحقیقات آتی به محققین و گزارش محدودیتهای موجود در روند تحقیق به منظور پیش آگاهی آنها

1-6- فرضیه های تحقیق

1-6-1- فرضیه اصلی

نوآوری محصول و بین المللی شدن فعالیت کارآفرینان شرکت های دانش بنیان واقع در پارک علم و فناوری استان آذربایجان شرقی بر انتظارات رشد تجارت آنها.

1-6-2- فرضیه های فرعی

 1- سطح تکنولوژی بالاتر بر نوآوری محصول کارآفرینان شرکت های دانش بنیان واقع در پارک علم و فناوری استان آذربایجان شرقی تاثیر مثبت دارد.

2- سرمایه انسانی کارآفرینان شرکت های دانش بنیان واقع در پارک علم و فناوری استان آذربایجان شرقی بر نوآوری محصول آنها تاثیر مثبت دارد.

3- سرمایه انسانی جامعه بر نوآوری محصول کارآفرینان شرکت های دانش بنیان واقع در پارک علم و فناوری استان آذربایجان شرقی تاثیر مثبت دارد.

4- رقابت بالقوه بالاتر بر نوآوری محصول کارآفرینان شرکت های دانش بنیان واقع در پارک علم و فناوری استان آذربایجان شرقی تاثیر مثبت دارد.

5- عملکرد اقتصادی بر نوآوری محصول کارآفرینان شرکت های دانش بنیان واقع در پارک علم و فناوری استان آذربایجان شرقی تاثیر مثبت دارد.

6- نوآوری محصول کارآفرینان شرکت های دانش بنیان واقع در پارک علم و فناوری استان آذربایجان شرقی بر بین المللی شدن آنها تاثیر مثبت دارد.

7- نوآوری محصول کارآفرینان شرکت های دانش بنیان واقع در پارک علم و فناوری استان آذربایجان شرقی بر انتظارات رشد تجارت آنها تاثیر مثبت دارد.

8- بین المللی شدن فعالیت کارآفرینان شرکت های دانش بنیان واقع در پارک علم و فناوری استان آذربایجان شرقی بر انتظارات رشد تجارت آنها تاثیر مثبت دارد.

1-7- روش تحقیق و جمع آوری اطلاعات

تحقیق حاضر یک تحقیق کاربردی است که به بررسی ارتباط بین نوآوری، بین المللی شدن و انتظارات رشد تجارت بین کارآفرینان شرکت های دانش بنیان واقع در پارک علم و فناوری استان آذربایجان شرقی می پردازد. با توجه به موضوع تحقیق، روش گردآوری اطلاعات میدانی و کتابخانه‌ای می‌باشد. ابزار گردآوری نیز، پرسشنامه محقق ساخته است که بر اساس فرضیه های تحقیق طراحی گردیده است.

1-8- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات

در تجزیه و تحلیل اطلاعات، جهت دسته بندی اطلاعات از آمار توصیفی و جهت محاسبه آماره ها، آزمون فرضیه های تحقیق و تعمیم دادن آماره ها به پارامترهای جامعه از روش مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شده است. همچنین برای دستیابی به اهداف تحقیق از نرم افزار SPSS و Smart PLS3 بهره گرفته شده است.

 

1-9- قلمرو تحقیق

1-9-1- قلمرو موضوعی

قلمرو موضوعی این تحقیق به لحاظ اینکه به بررسی اثرات میان متغیرهای یک مدل و بطور مشخص به بررسی ارتباط بین نوآوری، بین المللی شدن و انتظارات رشد تجارت بین کارآفرینان شرکت های دانش بنیان در ایران می پردازد، در حیطه بررسی اثر میباشد. به لحاظ روش در گروه تحقیقات توصیفی-کاربردی قرار می گیرد، چرا که از نتایج این تحقیق در تصمیم گیری، سیاست گذاری و برنامه ریزی استفاده می شود.

1-9-2- قلمرو مکانی

قلمرو مکانی این تحقیق استان آذربایجانشرقی و به طور مشخص شهرهای تبریز، مراغه، میانه و مرند می باشد چرا که جامعه مورد بررسی (شرکت های دانش بنیان واقع در پارک علم و فناوری استان آذربایجان شرقی) بطور غیر متمرکز در شهرهای مذکور مستقر می باشند.

1-9-3- قلمرو زمانی

قلمرو زمانی تحقیق حاضر محدود به نیمه دوم سال 1396 و نیمه اول 1395 است.

[1] The United Nations Industrial Development Organization (UNIDO)

[2] Peng

[3] شرکت یا مؤسسه خصوصی و یا تعاونی هستند که به منظور هم‌افزایی علم و ثروت، توسعه اقتصاد دانش محور، تحقق اهداف علمی و اقتصادی (شامل گسترش و کاربرد اختراع و نوآوری) و تجاری‌سازی نتایج تحقیق و توسعه (شامل طراحی و تولید کالا و خدمات) در حوزه فناوری‌های برتر و با ارزش افزوده فراوان به ویژه در تولید نرم افزارهای مربوط تشکیل می‌شود و بر اساس معیارهای مورد نظر آیین نامه ارزیابی و تشخیص شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان، به تأیید کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان و نظارت بر اجرا می‌رسد. شرکت‌های دولتی، موسسات و نهادهای عمومی غیردولتی که دارای مصادیق سوء سابقه باشند و نیز شرکت‌ها و موسساتی که بیش از پنجاه درصد از مالکیت آنها متعلق به شرکت‌های دولتی و موسسات و نهادهای عمومی غیردولتی باشد، مشمول حمایت‌های این قانون نیستند.

[4] Clark

نکته : این فایل فهرست و شناسنامه ندارد.

انسان ها در ابعاد مختلف دارای تفاوت هایی هستند که در توانایی ها، استعداد و رعیت ها و سرانجام در سبک تفکر آنها نفوذ می کند. توجه به این تفاوت ها، باعث می شود که افراد در مسیر تحصیلی و شغلی مناسب هدایت شوند. شاید مسأله ای که باید نسبت به آن اگاه و هوشیار بود وجود سبک های تفکر افراد    (1997) سبک تفکر را به نوان طریقی که فرد می اندیشد تعریف کرده است . او در این باره گفته است سبک تفکر یک توانایی است بلکه به چگونگی استفاده ما از توانایی هایمان اشاره می کند افراد ممکن است در توانایی ها مشابه هم اما در سبک های تفکر متفاوت باشند. (سیف. 1368).

استرنیرگ (1997) شیوه های متفاوت افراد در پردازش اطلاعات را به عنوان سبک های تفکر نامگذاری کرده است به اعتقاد وی اهمیت دادن به سبک های تفکر از این جهت ارزشمند است که در جامعه به کرات سبک ای تفکر یا توانایی افراد مشتیه می شوند و در نتیجه تفاوت های فردی ناشی از سبک های تفکر به اشتباه به توانایی ها نسبت داده می شوند. بدترین حالت عدم تطابق سبک تفکر دانش آموز با سبک تفکر معلم یا فرد با رئیس خود است و چنین ناهماهنگی ای در مدرسه یا محیط کار صورت جدی تری به خود می گیرد. استرنبرگ (1997) با طرح نظریه خودگرایی ذهنی معتقد است که نوع و شکل حکومت ها در جهان تصادفی نیستند بلکه بازتاب بیرونی افکاری هستند که در اذهان مردم وجود دارند.وی براساس نظریه خودگردانی ذهنی، سبک تفکر را پیشنهاد کرد و اصطلاح حکومت را به صور استعاری به کار برد تا نشان دهد که بین شازماندهی فردی و سازماندهی اجتماعی موازنه هیی برقرار است. استنبرگ معتقد است که افراد مانند شهرها، ایالت ها، نیاز به اداره و کنترل خود دارند (امامی پور و شمس اسفندآباد.1389).

استرنبرگ (1977) می گوید؛ سبک های تفکر بسیار کمتر از آنچه استحقاقش بود مورد توجه قرار گرفته و بیشتر به عملکرد افراد اهمیت داده شده است. شکست ها و موفقیت هایی که به توانایی نسبت داده شده اغلب ناشی از سبک هاست. یک معلم باید بداند که عملکرد ضعیف دانش آموز همیشه به علت عدم توانایی نیست بلکه به خاطر عدم تناسب بین سبک های تفکر دانش آموز و انتظاراتی است که معلم از او دارد یا به عبارت دیگر توانایی نمی تواند به تنهایی بیانگر عملکرد متفاوت افراد باشد. (استرنبرگ. 1997. بهنقل از زانگ.2002).

بررسی عملکرد به عنوان یک برونداد رفتاری افراد در محیط های متفاوت، حاکی از وجود تفاوت چشم گیری است که این سوال را مطرح می کند دلیل این اختلاف چیست؟ شاید اولین پاسخی که ه ذهن می رسد، تفاوت در توانایی های فرد است. اما استدلال دیگری که در اینجا به آن استناد می کنیم این است که افراد ترجیح می دهند از توانایی های خود چگونه استفاده کنند و ان بیانگر سبک تفکر افراد است.

افراد با توجه به اینکه محیط شغلی آنها تا چه اندازه با سبک تفکرشان همسو و مغایر باشد، می توانند در مراحل مختلف شغلی خود حضور قوی تر یا ضعیف تر داشته باشند.با وجود تعاریف متعدد یا مسوط از توانایی، سبک های تفکر هم به همان اندازه و شاید به دلایلی بیشت از توانایی مهم و موثر است. زیرا ساخت های اجتماعی، هیجغانی و عملکردهای هوش و به عبارتی وجوه مختلف هوش تصور ما را نسبت به ان چیزی که افراد ترجیح می دهند تا انجام بدهند نزدیک می کند. وقتی نیمرخ سبک های تفکر تناسب خوبی با محیط داشته باشند، پیشرفت خواهد کرد. ولی وقتی تطابق مناسب و کافی نباشد فرد متحمل آسیب هایی خواهد شد؛ بسته به اینکه نیمرخ سبک های تفکر فرد تا چه اندازه و چگونه با انتظارات محیط تطابق یابد و چگونه فرد محیط را ارزیابی می نماید، عملکرد بهتر و ضعیف تر وی طی دوره های شغلی مشخص می گردد (استرنبرگ. 1380).

شاخص امروزه، پیشرفت یک اجتماع (کیفیت زندگی) است که در بر گیرنده مهمترین عواملی است که شرایط زندگی در جامعه و رفاه شخصی افراد را تعیین می کنند. کیفیت زندگی یکی از اساسی ترین نکات علوم اقتصادی و سیاسی است که در ان پارامترهای مادی توسعه اقتصادی و تولیدات داخلی در کنار پارامترهای غیر مادی چون کیفیت کار، سطح باسوادی و فرهنگ، استاندارد پزشکی و بهداشت، کیفیت فراغت و تفریح شرایط محیط زیست جو سیاسی، احساس خوشبختی انفرادی و حتی آزادی و اتحاد ملی مورد بررسی قرار می گیرند.

در این نگاه کیفیت زندگی مفهومی فراگیر است که از سلامت فیزیکی، رشد شخصی، حالات روان شناختی، سطح اتصال، روابط اجتماعی و روابط با نهادهای برجسته محیط، تأثیر می پذیرد و نیز بر ادواک فرد مبتنی است. در واقع کیفیت زندگی گستره ای است در برگیرنده ابعاد عینی و ذهنی که در تعامل با یکدیگر قرار دارند. از سوی دیگر باید توجه داشت که کیفیت زندگی، مفهومی پویا است، چه ارزش ها و خود ارزشیابی های زندگی ممکن است در طی زمان در واکنش به رویدادها و تجارب زندگی و سلامتی دگرگونه شوند. همچنین هر حوضه از کیفیت زندگی می تواند آثار قابل ملاحظه ای بر دیگر حوضه ها بگذار. (جک و تالورد، 1992). بنابراین درک سبک تفکر و اینکه کدامین سبک در کیفیت زندگی موثر است به فرد کمک می کند که بهتر دریابد چرا بعضی از فعالیت ها برای او مناسب هستند و برخی دیگر مناسب نیستند و چرا در بعضی افراد این هماهنگی وجود دارد و در بعضی دیگر این هماهنگی وجود ندارد.

1-2- بیان مسأله

سبک، عبارت است از شیوه ترجیحی تفکر، سبک مترادف با توانایی نیست، بلکه نحوه استفاده از توانایی هی بالقوه است. اگ مشاغلی که افراد برمی گزینندمتناسب با سبک تفکرشان باشد به درصد بالاتر از موفقیت جهت پرورش توانایی فکر خود می رسند (استرنبرگ.1997).

استرنبرگ در دسته بندی خود از سبک های تفکر استعاره خود حومتی ذهنی را به کار بسته و در نتیجه اصطلاحات حکومت داری را برای توضیح مفاهیم مورد نظر ود برگزیده است. تئوری خود حومتی ذهنی در این فرض مبتنی است که افراد به طور روزانه ب فعالیت های خود با استراتژی های مقاومتی حکومت می کنند. او این استراتژی های متفاوت را سبک تفکر می نامد. تئوری خود حکومتی ذهنی استرنبرگ سبک های تفکر افراد را توصیف می کند؛ بعضی روش هایی که افراد ترجیح می دهند تا کارهایشان را انجام دهند. بنابراین، افراد در استفاده از سبک هایشان تا اندازه ای انعطاف پذیرند و سعی می کنند با درجات متفاوتی از موفقیت، خودشان را برای تقاضاهای سبکی از یک موفقیت معین سازگار کنند. (زانگ و استرنبرگ.2002).

کیفیت زندگی را به صورت اختلاف بین سطح انتظارات انسان ها و سطح واقعیت ها عنوان می کند که هرچ این اختلاف کمتر، کیفیت زندگی بالاتر، پارامترهای صرفاً مادی کیفیت زندگی معیار زندگی را تشکیل می دهند، که به کمیت و کیفیت کل اجناسی و خدماتی (امکاناتی) گفته می شود که در یک اجتماع در دسترس افراد آن قرار دارند (جاوید،1381؛ به نقل از حسینی، 1383).

روان شناس آمریکایی، اَبراهام ماسلو در سال 1943، هرم احتیاجات بشری را مرفی کرد. بر اساس این هرم، انسان ها در درجه اول سعی دارند احتیاجات پایه ای خود را برطرف سازند و بعد نیازهای لایه های بالاتر را، احتیاجات فیزیولوژیک و اساسی انسان شامل نیازهای حیاتی او می باشند. مثل هوا، غذا، آب، گرما، خواب، سلامت و ارضای تمایلات جنسی (جاوید، 1381؛ به نقل از حسینی، 1383).

به تعبیر بالدوین، سازه کیفیت زندگی تا اندازه ای مبهم است از یک سو کیفیت زندگی      پنداشتی از چگونه گذران زندگی فد مطرح می شود و از بعد کلی تر، کیفیت های موقعیت های زندگی، حول یک عامل و شامل موقعیت های نظیر محیط پیرامونی با فرهنگ در یک جامعه معین است. (بالدوین، 1994). در این تحقیق سعی محقق بر این بوده که به بررسی سبک های تفکر کلی و جزئی نگر، قضاوت نگر، قانونگذار، اجرایی و رابطه آن با کیفیت زندگی دبیران پرداخته شود. در ارتباط با مسأله سبک تفکر با کیفیت زندگی دبیران تحقیقات صورت نگرفته و بررسی حاظر می تواند دانش علمی را در این زمینه فراهم کرده و گسترش دهد و همچنین با مطالعه و شناخت سبک تفکر کیفیت زندگی دبیران را متوسطه نوشهر راه کارهای مناسبی جهت بهبود کیفیت زندگی و بالا بردن از توانمندیهای بالقوهدبیران سازمان آموزش و پرورش ارائه داد و در راستای این پژوهش سوال اساسی این است که آیا بین سبک های تفکر با کیفیت زندگی دبیران رابطه معناداری وجود دارد یا نه؟

1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق

تفکر همیشه به یک شکل انجام نمی گیرد؛ از آنجا که مسئولیت نظام تعلیم و تربیت، بخصوص معلم پرورشی قوه ی تفکر فراگیران است، شناخت آن لازم و ضروری است. سبک تفکر ما را قادر می سازند به توانایی های خودی ببریم و متناسب با آن عمل کنیم. افراد با سبک هی تفکر متفاوت، مایلند از توانایی هایشان به طرق مختلف استفاده کنند و متناسب با نوع تفکرشان واکنش های متفاوت ارائه دهند. افراد به مشاغلی نیازمندند که نه تنها با توانایی هایشان بلکه به همان نسبت و شاید بیشتر با سبک تفکرشان تناسب داشته باشند.

درک سبک تفکر به فرد کمک می کند تا بهتر دریابد که چرا بعضی از فعالیت ها برای او مناسب است و برخی دیگر مناسب نیست و چرا در انجام یک مسئولیت، احساس خوشایندی به آنان می دهد ولی در مسئولینی دیگر، این احساس دیده نمی شود (استرنبرگ،1380).

 علاقه به درک سبک هی تفکر در بخشی از پاسخ به این نوع شناخت ایجاد می شود که آزمون های موسوم توانایی، فقط تا حدی می تواند به این سوال پاسخ دهند که چرا و چگونه از نظر شیوه عملکرد یکدیگر متفاوتند. استرنبرگ معتقد است سبک های تفکر کمتر مورد توجه قرار گرفته، بیشتر به عملکرد اهمیت داده شده است. با توجه به نظر استرنبرگ توجه به سبک های تفکر باید مورد پیگیری قرار بگیرد که چرا سبک های تفکر در افراد وجود دارد، علت عملکرد افراد را توضیح دهد. در صورتی که توانایی افراد نمی تواند بیانگر تفاوت ها باشد و اینکه وجود سبک ها در محیط واقعی مختلف زندگی روزمره نظیر مدرسه و حتی خانه حائز اهمیت است.(استرنبرگ، 1997، به نقل از اعتمادی، 1380).

اگر با سبک تفکر دیگران آشنا باشیم می توانیم بفهمیم دیگران چگونه فکر می کنند، این امر را برای برقرار کردن ارتباط با دیگران، پیش بینی رفتار و تحت تأثی قرار دادن آنها تواناتر می کند به ما این امکان را می دهد تا اندیشه های خود را به گونه ای ابراز کنیم که به طور نزدیک تری با سبک تفکر آنها سازگاری، همچنین آشنایی داشته باشد. (گودبرن، 1998).

با سبک تفکر می تواند به افراد کمک کند تا نقاط ضعف و قوت خود را تشخیص دهند و بفهمند چگونه می توانند استراتژی هی خود را تصمیم گیری، حل مسأله گسترش دهند این امر می تواند سبب کاهش تصمیمات اشتباه شود (زارعی،1386). در ارتباط با مسأله سبک های تفکر با کیفیت زندگی دبیران زن تحقیقاتی صورت نگرفته و بررسی حاظر می تواند دانش علمی را در این زمینه فراهم کرده و گسترش دهد و همچنین بهبود کیفیت زندگی و بالا بردن توانمندی های بالقوه کارکنان سازمان آموزش و پرورش ارائه داد.

1-4- اهداف تحقیق

1-4-1- اهداف کلی:

 بررسی رابطه     تفکر با کیفیت زندگی دبیران متوسطه زن شهرستان نور

1-4-2- اهداف جزئی

بررسی رابطه سبک تفکر کلی نگر با کیفیت زندگی دبیران متوسطه زن شهرستان نور

بررسی رابطه سبک تفکر جزئی نگر با کیفیت زندگی دبیران متوسطه زن شهرستان نور

بررسی رابطه سبک تفکر قضاوت نگر با کیفیت زندگی دبیران متوسطه زن شهرستان نور

بررسی رابطه سبک تفکر قانون گذار با کیفیت زندگی دبیران متوسطه زن شهرستان نور

بررسی رابطه سبک تفکر اجرائی با کیفیت زندگی دبیران متوسطه زن شهرستان نور

1-4-3- ارائه نتایج

 حاضر به آموزش و پرورش و مراکز آموزشی و پژوهشی جهت اقدامات مناسب آشنایی با سبک های تفکر و موثر بودنشان در فرایند تحصیلی، شغلی، اجتماعی و تعیین نقش آن بر کیفیت زندگی.

1. بین سبک تفکر کلی نگر با کیفیت زندگی دبیران متوسطه زن رابطه معناداری وجود دارد.
2. بین سبک جزئی کلی نگر با کیفیت زندگی دبیران متوسطه زن رابطه معناداری وجود ندارد.
3. بین سبک تفکر اجرائی با کیفیت زندگی دبیران متوسطه زن رابطه معناداری وجود دارد.
4. بین سبک تفکر قضاوت نگر با کیفیت زندگی دبیران متوسطه زن رابطه معناداری وجود دارد.
5. بین سبک تفکر قانون گذار با کیفیت زندگی دبیران متوسطه زن رابطه معناداری وجود دارد.
6. بین سبک تفکر با کیفیت زندگی دبیران متوسطه زن رابطه مثبت معناداری وجود دارد.

1-4-5 سوالات پژوهشی:

1. آیا بین سبک تفکر کلی نگر با کیفیت زندگی در دبیران متوسطه زن رابطه وجود دارد؟
2. آیا بین سبک تفکر جزئی نگر با کیفیت زندگی در دبیران متوسطه زن رابطه وجود دارد؟
3. آیا بین سبک تفکر اجرایی با کیفیت زندگی دبیران متوسطه زن رابطه وجود دارد؟
4. آیا بین سبک تفکر قضاوت نگر با کیفیت زندگی در دبیران متوسطه زن رابطه وجود دارد؟
5. آیا بین سبک تفکر قانون گذار با کیفیت زندگی در دبیران متوسطه زن رابطه وجود دارد؟
6. آیا بین سبک تفکر با کیفیت زندگی دبیران متوسطه زن رابطه وجود دارد؟

یکی از مهمترین چالش هایی که هر جامعه همیشه با آن روبرو است واقعیتی به نام طلاق است. پدیده ای که در جوامع امروزی با سرعت زیادی در حال افزایش است و آثار و پیامدهای عمیق اقتصادی، اجتماعی، روانشناختی و قانونی برای مردان و زنان مطلقه و فرزندانشان دارد(ویس^[1]، 1976). پدیده طلاق یک آسیب اجتماعی مهم در جوامع مختلف به شمار می آید و به دنبال این پدیده، فشارهای روانی زیادی بر افراد بعد از جدایی از همسر وارد می گردد. مشکلات بعد از طلاق بسته به شرایط اجتماعی، خانوادگی، فرهنگی و حتی جنسیت متفاوت است. که در این میان مسائل زنان مطلقه متنوع تر از مردان است. بدون شک زنان مطلقه که با محدودیت های اجتماعی و فرهنگی گوناگونی مواجهه هستند،با مصائب بیشتری روبرو هستند و باعث وارد شدن فشار روانی به این افراد می شود (خجسته مهر، افشاری و رجبی،1391). طلاق پدیده ای است که به لحاظ ایجاد مشکلات اجتماعی فراوان، تفکرات سوء حاکم بر جامعه و برچسب اجتماعی، از جنبه های گوناگون سلامت روان زنان را متاثر می نماید و منجر به بروز مشکلاتی در کیفیت زندگی آن ها در فرایند زندگی می شود (سلامت، 1392).

 بخش مهمی از آسیب­های زوجینی که طلاق می گیرند به کودک بر می گردد( سلامت، 1392). پژوهشگران معتقدند کودکان دارای والدین مطلقه در مقایسه با سایر کودکان در مقیاس های سلامت روانی کمتری کسب می­کنند. این کودکان مشکلات عاطفی، رفتاری، و تحصیلی بیشتری دارند. عزت نفس پایین تر و مشکلات اجتماعی فروان تری را گزارش می­کنند و به طور کلی ناسازگاری روانشناختی در آنها مشهودتر است(کلی^[2]، 2000)

یکی از مشکلاتی که فرزندان خانواده های دارای والدین از هم جدا شده با آن درگیر هستند، سازگاری روانشناختی یا سلامت روان است. که شیوع آن در کودکان و نوجوانان خانواده های متقاضی طلاق، بیش از سه برابر این جمعیت در خانواده های غیر متقاضی است. (کلی، 2000).

پاسخ فوری اکثریت کودکان در هر سنی در خصوص خبر جدایی والدین، اضطراب و پریشانی است، به طوری که برخی از آنها هیجانی شده یا رفتار واپس گرایی نشان می دهند. طلاق والدین بر ویژگیهایی چون اضطراب، گوشه نشینی،‌ پرخاشگری، بهانه جویی، انتقام جویی، بی رحمی، غمگین بودن، زود رنجی، نزاع و درگیری، بدخوابی، بی اشتهایی،‌ بیزاری از زندگی،‌ شک و دودلی و احساس بیماری در کودکان اثر فزاینده دارد. اغلب بررسیها نشان می دهد که فرزندان طلاق به مشکلات جسمی، عاطفی، تحصیلی (افت تحصیلی، فرار از مدرسه، ترک تحصیل) دچار می شوند و این مشکلات در رشد شخصیت و سازگاری آنان اثرات نامطلوبی بجا گذاشته و احتمال ابتلای آنان را به اختلالات روانی افزایش می دهد.

از نظر والرستین، طلاق زنجیره ای از حوادث بهم پیوسته است که برای همیشه زندگی قربانیان خود را دگرگون می کند. طلاق والدین نه تنها برقراری روابط عاطفی را برای کودکان دشوار می کند، بلکه روابط گذشته آنها را با والدینشان مخدوش می کند.

1-2 بیان مسئله

علائم زیادی هستند که سلامت روان فرزندان طلاق را با مشکل مواجه می کنند و از میان آن ها افسردگی و پرخاشگری به عنوان مهمترین عامل بشمار می آیند. یکی از شایع ترین مشکلات این کودکان افسردگی است که شیوع آن در کودکان و نوجوانان خانواده های متقاضی طلاق،‌بیش از سه برابر این جمعیت در خانواده های غیر متقاضی است ( ویس، 1975).

افسردگی در واقع یک تاثیر ثانوی است که به دنبال اندوه، احساس تنهایی، و طرد شدگی به وجود می آید. حالت غمگینی که از عوارض اولیه جدایی است معمولا تا شش ماه پس از جدایی ادامه دارد و باعث می شود کودکان علاوه بر از دست دادن اشتیاق به امور روزمره و تکالیف مدرسه، نسبت به بازی و سایر فعالیت ها هم بی علاقه شوند. آن ها اغلب اشتهای خود را از دست می دهند و از معده درد، سردرد، احساس کسالت رنج می برند. کودکان افسرده نظرات منفی تری نسبت به خود، دنیا و آینده دارند.( ستارک^[3]، همفری^[4]، لرنت^[5]،لونگستون^[6] و کریستوفر^[7]، 1993)

بدون تردیـد یکی از زمینه هایـی که اخیراً در آسیب شناسی روانی مورد توجه محققان قرار گرفته و تحقیقات مبسوطی را به خود جذب نموده، پرخاشـگری است. پرخاشگری عبارت است از حالت منفی ذهنـی همراه با نقص ها و انحرافات شناختی و رفتارهای ناسازگارانه و همچنین به رفتار آشـکارا اعم از فیزیـکی و کلامی اطلاق می شود که منجر بـه آسیب به شخص، شـیء و یـا سیستم دیـگری می شود و از سه مؤلفه تشکیل شده است: احساس پرخاشگرانه؛ حالت هیجانی که زیربنای پرخاشگری و خصومت است و «خشم» نامیده می شود. افـکار پرخاشگرانه؛ نـگرش پرخاشگرانه فراگیری است که فـرد را بـه سوی رفتارهای پرخاشـگرانه سوق می دهد و «خصومت» نامیده می شود. رفتار پرخاشگرانه؛ عبارت است از رفتار قابل مشاهده که با قصد آسیب رساندن انجام می شود.(سینق، لانسیونی^[8]، جوی^[9]، وینتون^[10]، سباوی^[11] ،والر^[12] و ادولسینتس^[13]،2007).

در طول قرن بیستم وضعیت انسان از نظر شیوه های زندگی، روابط اجتماعی و مسائل بهداشتی و پزشکی بیش از تمام تاریخ دستخوش دگرگونی شده است. تلاش شتابزده برای صنعتی شدن و گسترش سریع شهر نشینی و زندگی ماشینی که لازمۀ آن قبول شیوه های نوین برای زندگی است، اثر معکوس بر سلامت انسان گذاشته و مسائل بهداشتی تازه­ای را به بار آورده است. اوضاع اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی نابسامان جهان و بار مشکلات اجتماعی و محیطی و روانی، واکنشهای بیمارگونۀ بسیاری در افراد و جوامع به وجود آورده که خود سبب وخیم شدن اوضاع و نامساعد شدن شرایط محیط زیست شده است. گذشته نشان داده است که بسیاری از بیماریهای شایع غیر واگیر و بیماری های روانی در کشورهای پیشرفته ودر حال توسعه زاییدۀ عواملی هستند که خود انسان آنها را به وجود آورده و گرفتار آن شده است. بنا براین قابل پیشگیری است (میلانی فر، 1382).

سلامت روانی یکی از موضوعات ومباحث بسیار مهمی است که توجه به آن الزامی است. در مورد تعریف سلامت روانی باید ذکر کرد که بین متخصصین علوم رفتاری و روانشناسی اشتراک نظر چندانی وجود ندارد. (دوبوس^[14]1968، به نقل از مهرآیین،1385) سلامتی را روشی برای زندگی می­دانند که از طریق آن انسان ناکامل بتواند در رویارویی با دنیای ناکامل، بدون تحمل درد و ناراحتی به موفقیت هایی دست یابد.

سازمان بهداشت جهانی^[15](WHO) سلامتی را این گونه تعریف می کند: سلامتی عبارتست از سلامتی کامل جسمانی، روانی و اجتماعی و نه فقط عدم وجود سلامتی و ناتوانی(سید موسی ، 1377).فرهنگ روانپزشکی کمپل بهداشت روانی را به عنوان احساس بهبود روانی و تطابق کافی اجتماعی با موازین مورد قبول جامعه ، تعریف می کند (پور افکاری،1376).

امروزه در مورد عوامل موثر بر سلامت روان، شامل عوامل جمعیت شناختی مانند سن، جنسیت، قومیت، عوامل روانی اجتماعی و محیطی مانند شرایط زندگی، تحصیلات، درآمد، کار، دستیابی به منابع اجتماعی، حمایت اجتماعی  و شایستگی های فردی، عوامل زیستی و نیز اثر بخشی انواع مداخلات بر سلامت روان در نظر گرفته می­شود(قاسمی، 1389).

یکی دیگر از مهم‌ترین مسائل بشری، که از دیرباز مورد توجه ادیان، مکاتب و اخیراً اندیشمندان روان‌شناسی بوده، شناخت «خود»، و آگاهی از مفهوم‌ و ساختار آن است. این موضوع، به دلیل اهمیت آن در جنبه‌های مختلف روان‌شناسی، به‌ویژه در حوزه آسیب‌شناسی که مشکلات رفتاری و اختلالات روان‌شناختی را به «خود» به منزله هسته مرکزی شخصیت نسبت می‌دهد، مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است

در سال های اخیر درمانگران به استفاده از رویکرد­های نوین روانشناختی برای افزایش سازگاری و سلامتی روان در افراد تمایل زیادی نشان داده اند. یکی از رویکرد­های موثر در زمینه کاهش سلامت روان، برنامه شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی است.

ذهن آگاهی^[16] به معنی توجه کردن به زمان حال به شیوه خاص، هدفمند و خالی از قضاوت است (کبات^[17]، 1990). ذهن آگاهـی یعنی بودن در لحظه با هر آنچـه که اکنون است، بدون قضاوت و بدون اظهار نظر درباره آنچه اتفاق می افتد، یعنی تجربه واقعیت محض بدون هیچ گونه توضیح است. ذهن آگاهی یـک روش یا فـن نیست، اگر چه در انجـام آن روش ها و فنون مختلف زیادی به کار رفته است. ذهن آگاهـی را می توان به عنوان یـک شیوه «بودن» یا یـک شیوه «فهمیدن» توصیف کـرد که مستلزم درک کـردن احساسات شخصی است.(بایر^[18]، 2003) حوزه تجربه ذهن آگاهی بسیار وسیع است و شامل احساس ها، ادراک ها، تکانه ها، هیجان ها، افکار، گفتار، عملکرد و ارتباط است و بنابراین می تواند به کسی که مبتلا به مشکلات هیجانی است کمـک کند. بـه نظر تیزدل، ویلیامز، سـگال و سلسبی مهارت های آموختـه شـده کنترل توجـه در مراقبه ذهن آگاهـی می توانند در پیشگیری از عود دوره های افسردگـی، اضطراب و ناسازگاری سودمند باشند (ویلیام^[19]، 2002).

کاویانی، جواهری و بحیرایی ( 1384) برای اولین بار پ‍‍ژوهشی تحت عنوان بررسی اثر بخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر کاهش افکار خودآیند منفی، نگرش ناکارآمد، افسردگی و اضطراب را در ایران انجام دادند. و به این نتیجه رسیدند که ذهن آگاهی بر کاهش نگرش ناکارآمد و خودآیند منفی و  کاهش اضطراب و افسردگی اثر داشته است.

مسئله­ای که این پژوهش به دنبال آن است این است که: آیا شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی (MBCT) بر افزایش سلامت روان فرزندان خانواده های مطلقه اثربخش است؟ آیا شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر میزان افسردگی و پرخاشگری  و اضطراب کودکان خانواده های مطلقه تاثیر دارد؟

1-3 اهمیت و ضرورت انجام تحقیق

   می توان اذعان داشت که خانواده های مطلقه به دلیل موقعیت اجتماعی و روانی که دارند عموماً در حال تنیدگی قرار دارند و به موازات آن، زندگی فرزندان این نوع خانوده ها به دلایل مختلف چالش برانگیز است.. شناسایی و آسیب شناسی عوامل زیر بنایی و بنیادی مشکلات روانشناختی فرزندان والدین مطلقه موجب می گردد که در حل و درمان این مشکلات راهکارهای مناسبی با توجه به عوامل بیان شود که در نهایت منجر به سلامت روان این افراد می­شود.

در خصوص اهمیت و ضرورت این دسته از تحقیقات سخن بسیار میتوان گفت. (رولومی^[20]،1953) از روانشناسان اگزیستانسیالیست قرن بیستم، عصر حاضر را «عصری از اضطراب»، «روزگار آشفتگی معیارها و ارزش­ها» و «ناامنی دردناک» توصیف میکند. عصری که شواهد تجربی زیادی بر عمیق­تر شدن این اضطراب فراگیر انسانی گواه می­دهند(ولف^[21]، 1386). در چنین زمانه­ای که سلامت روانی انسان­ها را خطرات و رویدادهای ناگوار بیرونی از جمله: جنگ­های ویرانگر، بی­ثباتی­های مفرط سیاسی، ناامنی اقتصادی، نابرابری­های روزافزون و بحران­های جانکاه درونی همچون: بی­معنایی، خودکشی، ناامیدی و…تهدید می­کند، مسلماً پژوهش­های مربوط به سلامت روان حائز اهمیت شایانی هستند. به همین سبب است که از دهه­های بعد از جنگ جهانی دوم یعنی از اوایل دهه 1970 پژوهش­هایی که به رابطه میان متغیرهای متفاوت با سلامت روان می­پردازند فزونی یافته است(رمضانی،1380)..

ضرورت بنیادی این پژوهش در راستای غنی کردن هر چه بیشتر ادبیات مربوط به ذهن آگاهی  به طور کلی و سلامت روان به طور خاص خواهد بود. کودکان خانواده های مطلقه بامشکلات جسمی، تربیتی، عاطفی و شخصیتی  و مشکلاتی همچون افسردگی، اضطراب، گوشه نشینی،‌ پرخاشگری، بهانه جویی، انتقام جویی، بی رحمی، غمگین بودن، زود رنجی، نزاع و درگیری، بدخوابی، بی اشتهایی،‌ بیزاری از زندگی،‌ شک و دودلی و احساس بیماری ،افت تحصیلی، فرار از مدرسه و ترک تحصیل دچار می شوند و این مشکلات در رشد شخصیت و سازگاری آنان اثرات نامطلوبی بجا گذاشته و احتمال ابتلای آنان را به اختلالات روانی افزایش می دهد. و افسردگی و پرخاشگری و اضطراب به عنوان مهمترین عوامل در سلامت روان مورد بررسی قرار می گیرد.  شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی مستلزم راهبردهای  رفتاری و شناختی و فراشناختی ویژه ای برای متمرکز کردن فرایند توجه است که به نوبه خود به جلوگیری از عوامل ایجاد کننده خلق منفی، فکرمنفی، گرایش به پاسخهای نگران کننده و رشد دیدگاه جدید و شکل گیری افکار و هیجانهای خوشایند منجرمی شود.

اهمیت کاربردی این پژوهش اما به مراتب بیشتر است. اگر ذهن آگاهی در سلامت روانی افراد تأثیرگذار است یا دست کم رابطه معناداری میان این دو متغیر مزبور برقرار است، بر سیاست گذارن فرهنگی، نهادهای پرورشی و پزشکی و …است که شهروندان و افراد انسانی را به طور کلی ترغیب و تشویق نمایند تا از قابلیت­های ذهن آگاهی  به نحو شایسته استفاده کنند و از این طریق هم ساحت فردی و روانی خویش را آبادان و هم حیات اجتماعی را قابل تحمل و پرنشاط گردانند و به عبارت دیگر پژوهش های صورت گرفته در زمینه آموزش ذهن آگاهی می تواند بر مشکلات اثرگذار باشد ،لذا پژوهش در این زمینه ضروری و مهم تلقی می شود.

1-4 اهداف پژوهش

1-4-1 اهداف کلی

هدف کلی این تحقیق تعیین میزان اثربخشی درمان مبتنی بر ذهن آگهی بر سلامت روان می باشد.

1-4-2 اهداف جزئی

۱- تعیین میزان اثر بخشی درمان مبتنی بر ذهن آگاهی بر افسردگی

۲- تعیین میزان اثر بخشی درمان مبتنی بر ذهن آگاهی بر پرخاشگری

3- تعیین میزان اثر بخشی درمان مبتنی بر ذهن آگاهی بر اضطراب

1-5 فرضیه های پژوهش

1-  شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر میزان افسردگی کودکان خانواده های مطلقه تاثیر دارد.

2- شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر پرخاشگری کودکان خانواده های مطلقه تاثیر دارد.

3- شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر اضطراب کودکان خانواده های مطلقه تاثیر دارد.

1-6 تعاریف مفاهیم و واژهگان اختصاصی پژوهش

1-6-1 تعاریف مفهومی

درمان ذهن آگاهی: ذهن آگاهی چیزی است که درحال وقوع است وتوجه دقیق و مستقیم به آن وارتباط با آن، همراه با پذیرش است. درمان ذهن آگاهی یک درمان روانشناختی است که جنبه‌های شناخت درمانی بک و برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی زین^[22] (1990) را با یکدیگر ترکیب می‌کند و با معطوف کردن توجه به زمان حاضر ­و یک­ ­آگاهی­غیر قضاوتمندانه به تجارب درونی و بیرونی مشخص می شود(هانسلی[23]،2000،فلاحی، 1392).

افسردگی: احساس به شدت غمگین، بدبخت و یا ناامید بودن . برخی بیماران فقدان احساسات و یا ملامت را گزارش می‌دهند. مشکل بهبود یافتن از این گونه خلقها، بدبینی در مورد آینده، شرم و یا گناه فراگیر، احساس ارزشمندی حقیر و افکار خودکشی و رفتار خودکشی گرا. حالت افسردگی جنبه‌ای از زمینه کلی صفات شخصیت جدایی است. (انجمن روان‌پزشکی آمریکا، 2013، ترجمه سید‌محمدی، 1393)

پرخاشگری: عملی هدفدار و متکی به زور که ممکن است کلامی یا فیزیکی باشد. معادل حرکتی عواطف خشم، غضب یا خصومت. در نقایص عصبی، اختلال لوپ گیجگاهی، اختلالات کنترل تکانه، مانیا و اسکیزوفرنی دیده می‌شود.(کاپلان و سادوک، 2015، ترجمه رضاعی، 1394)

اضطراب: پیش بینی نگران کننده خطر یا بدبختی آینده همراه با احساس نگرانی، ناراحتی و یا نشانه های جسمانی تنش. تمرکز خطر پیش بینی شده ممکن است درونی یا بیرونی باشد. (انجمن روان‌پزشکی آمریکا، 2013، ترجمه سید‌محمدی، 1393).

1-6-2 تعاریف عملیاتی

برنامه آموزشی ذهن آگاهی: در این پژوهش منظور از درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی جلسات درمانی است که طی13 جلسه 90 دقیقه‌ایی بر اساس برنامه آموزش ذهن آگاهی که توسط رندی جی سمپل^[24] و جنیفرلی^[25](2011) طراحی و تهیه شده است روی گروه آزمایش  فرزندان خانواده های مطلقه صورت گرفت .

افسردگی: متغیری است که در این تحقیق به وسیله آزمون بیرلسون^[26]، ( 1989)(RCDS) که شامل 18 گزینه می‌باشد سنجیده شد و نمره ای از آن بدست آمد.

پرخاشگری: متغیری است که در این تحقیق به وسیله آزمون فرنچ^[27] ، جانسون^[28] و پیدا^[29]، (2002) که شامل 21 گزینه می‌باشد سنجیده شد .

اضطراب: متغیری است که در این تحقیق به وسیله آزمون اسپنس^[30]،( 2007)(SCAS) که شامل 45 گزینه می‌باشد سنجیده شد .

[1]. vis

[2].kelly

[3]. stark

[4]. hemfry

[5].lernt

[6].Langston

[7] .Christopher

[8]. Lansyvny

[9] .jui

[10].winton

[11].siavi

[12]. Valerie

[13]. Advlsynts

^[14] .devies

[15].The World Health Organization

[16]Mindfullness

[17].kbat

[18].bayer

[19].William

[20].Rollo may

[21].Wollf

[22].Zin

[23]- Hunsley&Schindle

[24] Rendye J.Semple

[25] Jennifer lee

[26]. Reynolds test

[27].Frenj

[28].Jonson

[29].Peida

[30].espens

 

نکته : این فایل فهرست و شناسنامه ندارد

با گذر از میکروذرات به نانو ذرات، با تغییر برخی از خواص فیزیکی روبه رو می‌شویم، که دو مورد مهم آنها عبارتند از: افزایش نسبت مساحت سطحی به حجمی و ورود اندازه ذره به قلمرو اثرات کوانتومی. اولین اثر کاهش اندازه ذرات افزایش سطح است، افزایش نسبت سطح به حجم نانو ذرات موجب می‌شود که اتم‌های واقع در سطح اثر بسیار بیشتری نسبت به اتم‌های درون حجم ذرات بر خواص فیزیکی ذرات داشته باشند.

این ویژگی واکنش پذیری نانو ذرات را به شدت افزایش می‌دهد به گونه‌ای که ذرات به شدت تمایل به آگلومره یا کلوخه‌ای شدن داشته باشند. هدف اصلی اکثر تحقیقات نانو تکنولوژی شکل دهی ترکیبات جدید یا ایجاد  تغییراتی در مواد موجود می‌باشد. مواد در مقیاس نانو رفتار کاملاً متفاوت، نامنظم و کنترل نشده‌ای از خود بروز می‌دهند. با کوچکتر شدن ذرات خواص نیز تغییر خواهند کرد. مثلاً فلزات، سخت تر می‌شوند و سرامیک نرم‌تر می‌شود. لایه‌های نازک با ضخامت زیر میکرونی، با خواص ناشی از همان دو ویژگی اصلی آنها که شامل نازک بودن و بزرگی فوق العاده نسبت سطح به حجم است، کاربردهای فراوانی در فناوری‌های نوین یافته‌اند. برخی خصوصیاتی که در اثر نازک بودن سطح به وجود می‌آید، شامل افزایش مقاومت ویژه، ایجاد پدیده تداخل نور؛ پدیده تونل زنی، مقیاس شدگی سطحی، تغییر مماسی بحرانی ابر رساناها می‌باشد.

همچنین برخی خصوصیاتی که از بزرگی سطح لایه‌های نازک ناشی می‌شود شامل پدیده جذب سطحی فیزیکی و پدیده جذب سطحی شیمیایی، پدیده پخش و فعالسازی می‌باشد، با توجه به عملکرد و خواص لایه‌های نازک، می‌توان از آنها جهت بهبود تکنولوژیی‌هایی نظیر سلولهای خورشیدی، سنسورها، کاربردهای نوری، مهندسی الکترونیک و فرو الکترونیک و پزشکی و کشاورزی و…. استفاده کرد. امروزه کاربرد لایه نشانی در صنایع، موضوع توسعه یافته‌ای است، به گونه‌ای که بخش بزرگی از زندگی مدرن را مدیون توسعه صنعت لایه نشانی می‌دانند. اکسید آهن ترکیب غیر آلی با فرمول Fe₂O₃ است که دارای چهار فاز متفاوت α و β و γ و ε می‌باشد که از طریق تغییر زمان، اندازه دانه، دما و فشار به یکدیگر تبدیل می‌شوند. در این پایان نامه بیشترین ساختار فریک مربوط به فاز α و کمترین آن مربوط به γ می‌باشد. اکسید آهن به علت خاصیت مغناطیسی ذرات آهن دارای کاربرد منحصر به فردی در زیست – پزشکی می‌باشد.

در فصل اول این پایان نامه به بیان مطالب مربوط به ذرات نانویی، نانو تکنولوژی، نانو ساختارها و خواص و کاربردهای آنها خواهیم پرداخت. در فصل دوم نیز به تعریف لایه‌های نازک و بررسی روش‌های ساخت لایه‌ها و توصیف آنالیزهای مربوط و نیز کاربردهای لایه‌های نازک در زمینه‌های صنعت و تجارت و پزشکی را مورد بحث قرار خواهیم داد.

در فصل سوم به معرفی آهن و ترکیباتش به ویژه اکسید آهن و همچنین به معرفی خواص ساختاری و کاربردهای اکسید آهن خواهیم پرداخت. در فصل چهارم طرز ساخت لایه‌های نازک اکسید آهن به روش حمام شیمیایی توضیح داده می‌شود و نتایج بدست آمده از آنالیزهای مربوط به خواص لایه‌های نازک اکسید آهن را بررسی خواهیم کرد.