پایان نامه تحلیل مقایسه فرهنگ سیاسی نخبگان سیاسی ایران |
دانلود متن کامل پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد رشته علوم اجتماعی
دانشکده علوم انسانی
پایان نامه دوره کارشناسی ارشد رشته جامعه شناسی
تحلیل مقایسه فرهنگ سیاسی نخبگان سیاسی ایران ( اصلاح طلب و اصولگرا)
1390 – 1389
آذر 1390
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فهرست مطالب | صفحه |
فصل اول: موضوع تحقیق | 1 |
بیان مسأله. | 1 |
ضرورت و اهمیت موضوع | 13 |
هدف پژوهش | 15 |
فصل دوم: ادبیات نظری فرهنگ سیاسی | 16 |
پیش درآمد | 16 |
تئوریهای فرهنگ سیاسی | 21 |
تئوریهای فرهنگ سیاسی ( غیر بومی) | 22 |
آلموند و وربا | 22 |
والتر روزنبام | 27 |
داگلاس و تامپسون | 29 |
دانیل لازار | 32 |
آلموند و پاول | 33 |
مارک تسلر | 34 |
تئوریهای فرهنگ سیاسی نخبگان | 39 |
لوسین پای | 39 |
والتر روزنبام | 41 |
تئوریهای فرهنگ سیاسی ایران | 41 |
چلبی | 42 |
سریع القلم | 42 |
بشیریه | 44 |
سمیح فارسون و مهرداد مشایخی | 45 |
دستگاه مفهومی پژوهش | 47 |
فرضیههای پژوهش | 50 |
فصل سوم: چارچوب روششناختی | 52 |
عملیاتی کردن مفاهیم | 52 |
فرهنگ سیاسی | 52 |
معرفهای تجربی فرهنگ سیاسی | 60 |
نخبگان سیاسی | 64 |
معرف تجربی نخبگان سیاسی | 64 |
روش پژوهش | 65 |
واحد تحلیل و واحد مشاهده | 67 |
جمعیت آماری و حجم نمونه | 68 |
روش نمونهگیری | 69 |
کد گذاری و استخراج دادهها | 69 |
اعتبار | 69 |
پایایی | 70 |
فصل چهارم: تحلیل تجربی دادهها | 71 |
تحلیل توصیفی | 71 |
اعتماد سیاسی | 75 |
احساس پاسخگویی مسئولین دولتی | 80 |
احساس قدرت سیاسی | 82 |
احساس امنیت سیاسی | 83 |
حمایت از آزادی بیان | 85 |
تساهل و مدارا | 86 |
احترام به حقوق شهروندی | 88 |
جمعبندی | 89 |
فصل پنجم: نتیجهگیری | 91 |
پیش درآمد | 89 |
نتایج توصیفی | 89 |
دلالتهای نظری | 93 |
دلالتهای عملی | 98 |
محدودیتهای پژوهش | 99 |
سخنی با پژوهشگران | 99 |
سخن آخر | 100 |
پینوشت | 101 |
منابع و مأخذ | 109 |
فهرست جداول | صفحه |
جدول شماره 1-1 داوری پژوهشهای انجام شده در زمینه فرهنگ سیاسی نخبگان سیاسی | 13 |
جدول شماره 2-1- انواع فرهنگ سیاسی و مؤلفههای آن از نظر آلموند و وربا | 26 |
جدول شماره 2-2 خرده فرهنگهای سیاسی آرمانی در نظریه تامپسون | 32 |
جدول شماره 2-3 گونه شناسی فرهنگ سیاسی تسلر بر اساس ابعاد رفتاری و هنجاری | 38 |
جدول شماره 2-4 ابعاد مطالعه فرهنگ سیاسی | 50 |
جدول شماره 3-1- بررسی مؤلفههای فرهنگ سیاسی دموکراتیک و اقتدارگرا در پژوهشهای پیشین | 57 |
جدول شماره 3-2- مؤلفههای فرهنگ سیاسی ایران در پژوهشهای پیشین | 58 |
جدول شماره 3-3 ارزشهای فازی | 66 |
جدول شماره 3-4 درجه بندی فازی مفاهیم | 67 |
جدول شماره 3-5 ضریب آلفای کرونباخ . | 70 |
جدول شماره 4-1 توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب جنسیت | 72 |
جدول شماره 4-2 توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سن . | 72 |
جدول شماره 4-3 توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سواد | 73 |
جدول شماره 4-4 توزیع فراوانی مطلق پاسخگویان بر حسب وضعیت تأهل | 74 |
جدول شماره 4-5 توزیع فراوانی درآمد خانوار پاسخگویان در هر ماه ( بر حسب هزار تومان) | 74 |
جدول شماره 4-6 توزیع فراوانی هزینه خانوار پاسخگویان در هر ماه ( بر حسب هزار تومان) | 75 |
جدول 4-7 توزیع درصدی درجه عضویت پاسخگویان در زیر مجموعه اعتماد بین شخصی | 77 |
جدول شماره 4- 8 توزیع درصدی درجه عضویت پاسخگویان در زیر مجموعه اعتماد نهادی | 79 |
جدول شماره 4- 9 توزیع درصدی درجه عضویت پاسخگویان در زیر مجموعه اعتماد سیاسی نخبگان سیاسی | 80 |
جدول شماره 4-10توزیع درصدی درجه عضویت پاسخگویان در زیر مجموعه احساس پاسخگویی مسئولین دولتی | 81 |
جدول شماره 4-11 توزیع درصدی درجه عضویت پاسخگویان در زیر مجموعه احساس قدرت سیاسی | 83 |
جدول شماره 4-12 توزیع درصدی درجه عضویت پاسخگویان در زیر مجموعه احساس امنیت سیاسی | 84 |
جدول شماره 4- 13 توزیع درصدی درجه عضویت پاسخگویان در زیر مجموعه حمایت از آزادی بیان | 86 |
جدول شماره 4- 14 توزیع درصدی درجه عضویت پاسخگویان در زیر مجموعه تساهل و مدار | 87 |
جدول شماره 4- 15 توزیع درجه عضویت پاسخگویان در زیر مجموعه احترام به حقوق شهروندی | 89 |
جدول شماره 4-16 مقایسه توزیع درصدی درجه عضویت پاسخگویان در مجموعه فرهنگ سیاسی | 90 |
جدول شماره 5-1 شاخصهای فرهنگ سیاسی نخبگان سیاسی ایران | 92 |
جدول شماره 5-2 میانگینهای فازی شاخصهای فرهنگ سیاسی نخبگان سیاسی | 93 |
جدول شماره 5-3 تقسیمبندی شاخصهای فرهنگ سیاسی نخبگان سیاسی | 94 |
فهرست شکلها | صفحه |
شکل شماره 1- 1- روابط تأثیرگذاری بین شاه و نخبگان سیاسی | 4 |
شکل شماره 2 -1 دستگاه مفهومی پژوهش | 47 |
فصل اول
موضوع تحقیق
در این فصل ابتدا به بیان مسأله و بررسی پژوهشهای پیشین پرداخته شده است و در ادامه ضرورت علمی و اجتماعی انجام این پژوهش، اهداف آن و سؤالات علمی مورد بحث قرار گرفته است.
بیان مسأله
جامعه ایران یکی از جوامع در حال توسعه است، سالهاست ایرانیان خواهان آزادی و عدالت در جامعه خود هستند، این خواسته را میتوان در رخدادهای سیاسی- اجتماعی ایران به وضوح مشاهده کرد، از انقلاب مشروطیت گرفته تا انقلاب اسلامی تا جنبش دوم خرداد و اتفاقات اخیری که بعد از انتخابات دوره دهم ریاست جمهوری( سال 1388) افتاد؛ همه بیانگر خواستههای آزادی خواهانه و عدالت خواهانه مردم ایران است. در این میان نقش نخبگان سیاسی در دستیابی به توسعه سیاسی بسیار حیاتی است. اگر بخواهیم در مقام مقایسه برآییم اهمیت نخبگان کشورهای درحال توسعه در فرآیند توسعه سیاسی، حتی از نخبگان کشورهای توسعه یافته نیز بیشتر است؛ اغلب این کشورها در شرایطی به دوران مدرن وارد شدهاند که فاقد امکانات داخلی در همراهی با این فرآیند بودند. چنین نقصانهایی، نخبگان سیاسی این کشورها را با فشارهای مضاعفی برای تغییرات داخلی و هماهنگی با این فرآیند که بعد جهانی هم دارد مواجه کرده است. به علاوه در این گونه جوامع امکانات تغییر به ویژه از نوع فرهنگی آن تقریبا” در انحصار نخبگان سیاسی است. بنابراین بررسی فرهنگ سیاسی نخبگان در جوامع در حال توسعه بسیار حائز اهمیت است، فرهنگ سیاسی نخبگان ” با ایستارها، احساسات و الگوهای رفتاری کسانی سرو کار دارد که در درون نظام سیاسی از طریق گردش کار ویژه استخدام سیاسی به نقشهای فعّالی دست یافتهاند و بر بروندادهای نظام تأثیری مستقیم دارند.”(لوسین پای و همکارن،161:1380)
رجوع به پژوهشهای پیشین و بررسی آنها، باعث میشود که این پژوهش بتواند از مباحث نظری آنها الهام بگیرد و از هم پوشانی پژوهش جلوگیری کند. در این زمینه یعنی بررسی فرهنگ سیاسی نخبگان سیاسی، پژوهشهای نسبتا” کمی در ایران انجام شده است، پژوهشهای انجام شده در زمینه فرهنگ سیاسی نخبگان در ایران را میتوان از لحاظ تاریخی به دو دسته کلی تقسیم کرد: 1- پژوهشهایی که فرهنگ سیاسی نخبگان سیاسیِ قبل از انقلاب اسلامی را مورد بررسی قرار دادهاند؛ زونیس (1976) ، سید امامی (1376) ، قیصری ( 1380) و سراوانی ( 1383) را میتوان در این دسته قرار داد. 2- پژوهشهایی که فرهنگ سیاسی نخبگان سیاسیِ بعد از انقلاب اسلامی را مورد بررسی قرار دادهاند؛ نصرتینژاد ( 1379)، ابراهیم آبادی ( 1384) و وردی زاده ( 1385) را هم میتوان در دسته دوم قرار داد. هریک از این پژوهشها به بررسی چرایی و چگونگی فرهنگ سیاسی نخبگان سیاسی ایران پرداختهاند. بعد از انقلاب اسلامی تغییرات عمدهای در ساختار نخبگان سیاسی به وقوع پیوست در حالیکه پژوهشهایی که به بررسی و نوعشناسی فرهنگ سیاسی نخبگان ایران بعد از این زمان پرداخته باشند، بسیار کم بوده است و باید به این نکته توجه کرد که این دسته از پژوهشها هم خالی از اشکال نیستند،
در این بخش تمرکز بر روی پژوهشهایی است که در زمینه فرهنگ سیاسی نخبگان سیاسی انجام شده است، البته پژوهشهای دیگری که در زمینه فرهنگ سیاسی ایران انجام شده است هم مورد بررسی و تقسیم بندی قرار گرفتهاند که میتوان این تقسیم بندی را در پی نوشت مطالب یافت(1).
این بخش با نگاهی بر کتاب نخبگان سیاسی ایران اثر ماروین زونیس (1971) آغاز شده است، این پژوهش در مورد نخبگان سیاسی ایران است که در زمان پهلوی دوم ( محمد رضا شاه ) تدوین شده است، زونیس در این کتاب فرضیه خود را اینگونه مطرح میکند: ” در جوامعی که فرآیندهای سیاسی آن در درون ساختارهای رسمی دولت کمتر نهادینه شده است، نگرشها و رفتار افراد پرقدرت، راهنمای قابل اعتمادی برای تغییر سیاسی محسوب میشود( زونیس،8:1971). هدف پژوهش زونیس این است که میخواهد روند رشد و توسعه سیاسی را در ایران از طریق تحلیل نقش نخبگان سیاسی بررسی کند. زونیس نخبه سیاسی را در ایران مفهومی تجربی و رفتاری میانگارد (همان:9). و کسانی را نخبه سیاسی میداند که هم از لحاظ سیاسی فعّالتر و هم از قدرت سیاسی بیشتری برخوردار باشند. او3000 نخبه سیاسی را در آن زمان شناسایی میکند که شاخص شناسایی این افراد قدرت آنها در تصمیمگیریهای سیاسی بوده است. از بین این 3000 نفر، 167 نفر را برای مصاحبه و انجام پژوهش انتخاب میکند، او ادعا میکند که مجموعه کوچکی از متغیرهای معنیدار ناشی از روابط درون فردی وجود دارند که جوهره سیاست ایران را تشکیل میدهند. زونیس از طریق مصاحبه با نخبگان، چهار اصل نگرشی را در بین آنها کشف میکند: 1- بدبینی سیاسی؛ 2- بی اعتمادی شخصی؛ 3- عدم امنیت آشکار؛ 4- بهره کشی میان فردی. این چهار اصل جهتگیری منش شناختی عمومی را به ما معرفی میکنند که زمینه رفتار نخبگان سیاسی را تعیین میکنند. زونیس در پژوهش گسترده خود در مورد نخبگان سیاسی در ایران به این نتیجه رسیده است که هر چه یک نخبه در نظام سیاسی ایران به مدت طولانیتر و بیشتر مشارکت دارد، عدم امنیت، بدگمانی و بی اعتمادی بیشتری هم از خود بروز میدهد. و براساس یافتههای او تلاقی این عوامل در میان اعضای نخبگان سیاسی پر قدرتتر، فعّالتر و مسنتر بالاتر از حد معمول پاسخ مجموع نخبگان است و دوباره یافتههای زونیس این گونه نشان میدهد، افرادی که به تازگی به درون مناصب نخبگی وارد شده و درون الگوهای آن اجتماعی شده و در سطوح سلسله مراتبی آن بالاتر رفتهاند، سطح بالاتری از بی اعتمادی، ناامنی و عدم تعهد را به نمایش گذاشتهاند.
به بیان دیگر زونیس استدلال میکند که هرچه اعضای نخبگان سیاسی بیشتر و بهتر فرهنگ سیاسی را پذیرفته باشند، از یک طرف آن نگرشهای سیاسی را که جهتگیری عام آنها را بهتر نشان میدهد بیشتر به نمایش میگذارند و از طرف دیگر این نگرشهای سیاسی نخبگان به بازتولید زیربنای آن خط مشیهایِ سیاسی میانجامد.
- 1. شمارههای داخل پرانتز مربوط به پینوشت مطالب میباشد و ما بقی شمارهها که داخل پرانتز نیستند مربوط به پاورقی میباشند.
The political Elite Of Iran.[2]
Marvin Zonis.[3]
فرم در حال بارگذاری ...
[سه شنبه 1399-10-23] [ 09:20:00 ب.ظ ]
|