مدل سازی سیستم های هزینه یابی هدف بر اساس مناطق فازی |
بسیاری از متخصصان از حوزه های مختلف علوم گرد هم آمدند تا در تصمیم گیریهای مدیریتی مشارکت کرد ه و مسائل قراردادی مدیران را حل کنند . طبق نظر Underdown و Glautierدر سال 1994 حسابداری بوسیله ی متخصصینی از حوزه های دیگر علمی مثل تحلیل گران کامپیوتر، متخصصین عملیات تولید احاطه شده و باعث ورود دانش های مختلف و متخصصین مختلف به این علم گردیده است . در مواجهه با شرایط سخت رقابتی بازارها رقبا متدولوژی هزینه یابی هدف بنیان نهاده شد تا به فرآیند تصمیم گیری در ساخت محصولات جدید کمک کند . این متدلوژی تصمیم گیری برای تولید یک محصول معین بااستفاده از قیمت فروش آن که بوسیله ی بازار تعیین شده را ارزیابی می کند. از جهت دیگر ابهام و عدم صراحت در قضاوتهای انسانی در بسیاری از رشتههای علمی وجود دارد.( یان ، سال 2005 ، صفحات 163 تا 165 ) در تجزیهوتحلیل روابط هزینه، حجم فعالیت و سود بیان میدارد که رویکردهای سنتی حسابداری به دلیل بیتوجهی به عدم صراحت و دقت هر یک از متغیرهای مورد استفاده، در ارائه اطلاعات دقیق ناتوان است. .( تانگ و بینون ، سال 2005 ، صفحات 203 تا 205 ) با اشاره به اهمیت بودجهبندی سرمایهای در تصمیمهای مدیریت، تکنیکهای حسابداری را به دلیل عدم توجه به ابهامات موجود، نادقیق میدانند.
ابهام و عدم صراحت اساسا متفاوت از تصادفی بودن است. تصادفی بودن مربوط به عدم اطمینان در مورد وقوع یا عدم وقوع یک رویداد است و در قالب احتمالات بیان میشود. در حالی که ابهام و عدم صراحت مربوط به عدم دقت و عدم وضوح در تعریف کلمات، رخداد وقایع و قضاوتها است. غفلت از ابهام و عدم صراحت در مدلهای تصمیمگیری میتواند قابلیت استفاده و فایده مدلهای حسابداری را از طریق کاهش سودمندی در خاصیت تبیینکنندگی وقایع و قدرت پیشبینی آنها محدود سازد . در هر صورت فرآیند هزینه یابی هدف نیز یک موضوعیت مبهم دارد، بخاطر این حقیقت که بیشتر اطلاعات بکار رفته در این فرآیند، غیردقیق وگنگ است .به عقیده ی Reinsteinو Bayou در سال 1997 ) ) از آنجا که تعاریف و مقیاس های متغیرها در یک سیستم هزینه یابی هدف مشمول درجات مختلفی از عدم دقت و ابهام است تئوری مجموعه ی فازی می تواند به مدیران کمک کند تاطراحی محصول، تولید و هزینه ها و حتی اهدافشان را بهبود بخشند . پروفسور لطفیزاده در سال 1965 ، استاد ایرانی الاصل دانشگاه کالیفرنیا بود ، که نظریه “مجموعههای فازی” یا در اصطلاح “چندمقداری” را به عنوان ابزاری برای مقابله با ابهام و عدم دقت در سیستمهای بشری و فرایندهای تصمیمگیری که آن را فازی بودن نامید، مطرح ساخت(کاسکو، بارت، سال 1380) به عقیده ی Sieyeletal در سال 1998 وقتی که پیچیدگی یک سیستم افزایش می یابد توانایی ما برای یک تصمیم گیری دقیق کاهش می یابد، بنابراین باید به طور منطقی بین دقیق بودن و مربوط بودن یک موازنه وهماهنگی ایجاد کنیم . اخیراً منطق فازی به نتایج قابل ملاحظه ای در حوزه ی حسابداری و تجارت رسیده است که این موضوع به واسطه ی قابلیت آن در برخورد با عدم اطمینان و ابهاماتی است که بوسیله ی منطق دو دویی مورد توجه قرار نگرفته است . طبق نظر Siegel 1995 ))منطق فازی از طریق تکنیک های مدلسازی و ارائه ی مدل های نمایشی روبه پیشرفت به تکنولوژی سیستم های خبره کمک زیادی کرده است. تعداد بیشماری از محققین از مفاهیم منطق فازی در مطالعات تجاری استفاده کرد ه اند : اصغر حق شناس ، سعیده کتابی، و محمدرضا دلوی (1386)، عادل آذر و ، حجت فرجی (1387) ، احمد ظریف فرد، (1378)، ، ، علی پهلوانی (1388) ، نمازی، محمد و حشمتی، رضا (1388)، محمد نمازی ، محسن کریمی(1390) ، Korvin ، Siegel . Omer (1995) – Korvin ، Siegel. Omer (1998)) Bojadziev and Bojadziev ، (1998)
بیشمار افرادی بودند که مفاهیم مجموعه های فازی را در زمینه های مختلف به کار می برند . از جمله درتخصیص هزینه ها، تصمیم گیری، بودجه بندی سرمایه ای، تحلیل ریسک، ارزیابی دارایی، تحلیل گری مالی فرآیند حسابرسی و دیگر موارد. موضوع مورد بحث این تحقیق نیز به موضوع فازی در قالب ساخت یک مدل برای هزینه یابی هدف اشاره دارد .
1-2-موضوع تحقیق
.
2005 ) Slaymulder, Cooper ) تکنیک های هزینه یابی هدف را با دیگر تکنیک های هزینه ادغام و ارائه کردند . این مقاله مدلی ارائه شده است که در آن تکنیک های هزینه یابی هدف را با مفاهیم منطق فازی ادغام و ارائه شده است .
ما در این تحقیق از این مدل ترکیبی برای یک محصول مشخص غبارگیر خشک (داسکالکتور) که برای تصفیه هوای کارخانه های صنعتی است استفاده می کنیم ( تولید یک داسکالکتور )
بنابراین موضوع مورد بحث ما از یک جهت دارای دو بعد معین (هزینه یابی بر مبنای هدف – و منطق فازی ) است .
جنبه دیگر این تحقیق حلقه اتصال این 2 بعد که همان مدلسازی است ، می باشد .
در بعد هزینه یابی بر مبنای هدف چون بازار امروز کسبوکار با رقابت در سطح جهان روبهرو است ، تفاوت کیفیت بین رقبا کاهش یافته و تمایز آنها تنها براساس کیفیت، کاری دشوار است. دمینگ معتقد بود: «افزایش کیفیت، باید منجر به کاهش هزینهها شود» .«کم هزینهترین تولیدکنندگان با کیفیتترین محصولات، به بهترین شکل ممکن از پس رکود کنونی برخواهندآمد. آنها برخورداری از رشد و سودآوری خود را مجدداً آغاز میکنند..
اما هنگامی که در صدد طراحی مدلی برای طراحی محصول خود هستیم با موضوع دیگری برخورد می کنیم : ابهام . حسابداران در برخورد با موضوع ابهام و عدم صراحت به گونهای رفتار میکنند که گویا ابهامی وجود ندارد و یااینکه یک امر تصادفی است (ظریف فرد ، احمد سال 1377 ، صفحات 70 تا 100). حسابداری نیز در بسیاری از جنبههای مهم دارای ابهام و عدم صراحت است . مشکل ابهام و عدم صراحت در حسابداری و حسابرسی مربوط به قواعد و نظام حسابداری است . به عنوان مثال، بایو و همکاران (2007) به دنبال ورشکستگی شرکتهای بزرگ آمریکایی و اتهام وارد بر حرفه حسابداری مبنی بر عدم ارائه گزارشهای مالی صحیح و دقیق، بر این عقیدهاند که استانداردهای حسابداری مالی در بیان دقیق ویژگیهای کیفی اطلاعات حسابداری و ایجاد تعادل بین آنها ناتوان است . بنابراین نادیده گرفتن ابهام و گنگ بودن در هزینه یابی هدف نیز نوعی ساده انگاری است . بنابراین ما باید مدل هزینه مان را طوری طراحی نماییم که هر دو مورد را در خود داشته باشد .. البته برای طراحی بهتر طی دو مرحله منطق فازی را در فرایند هزینه یابی بکار می بریم . بدین صورت که در فرایند هزینه یابی ابتدا برای مواد خام و سپس برای هزینه کل محصول منطق فازی و مراحل فازی اعمال می گردد. و در نهایت با اعمال مراحل فازی به مدل مربوطه می رسیم کشور ما نیز از نظر تولید و وضعیت تولید کنندگان در شرایط مناسبی قرار ندارد . حجم سرمایه در گردش بالا و دیر بازده بودن و مخارج بالای تولید و همچنین اطلاعات ناقص و گاها اشتباه به خصوص در مورد کالاهای صنعتی تولید کنندگان این سری کالاها را در شرایط همراه با سردرگمی قرار داده .
. بدین ترتیب در شرایطی که دچار شک و سردرگمی برای طراحی این محصول طی شرایطی خاص هستیم می توانیم از این مدل در فرآیند تصمیم گیری خود بهره جوییم .
1-3-مسأله اساسی تحقیق
بسیاری از اطلاعات مورد استفاده در شاخه های مختلف علم و صنعت گنگ و مبهم می باشد . روش هزینه یابی هدف نیز برای کمک به فرایند تصمیم گیری دخیل در ساخت یک محصول جدید توسعه داده شد. این ارزیابی عبارتست از : قیمت گذاری به روش استفاده شده توسط شرکت و به عنوان یک ابزار مدیریت هزینه برای کاهش هزینه های کلی یک محصول در کل طول چرخه زندگی با کمک تولید، فنی و مهندسی، تحقیق و طراحی ” می باشد. مشکل اساسی در فرایند تولید (به خصوص ایران) :
1 پایین آوردن بهای تمام شده تولید با حفظ کیفیت مورد نطر
2 باقی ماندن در بازار رقابتی کنونی با توجه به شرایط رقبا وشرایط و قیمت محصول تولیدی ما برای باقی ماندن در بازار جهانی است .
هزینه یابی بر مبنای هدف یکی از راههای مدیریت هزینه است که درهدفش حل 2 مشکل ذکر شده در بالا می باشد . A target cost is the maximum amount of cost that can be incurred on a product and with it the firm can still earn the required profit margin from that product at a particular selling price. هزینه هدف، حداکثر مقدار از هزینه ای است که می تواند بر روی یک محصول متحمل شده و با آن شرکت هنوز می تواند به حاشیه سود مورد نیاز از آن محصول با قیمت فروش خاص دست یابد . اما در مرحله بعدی مساله موجود این است که : فرآیند هزینه یابی هدف شامل ذهنیت ذاتی با توجه به این واقعیت که بسیاری از اطلاعات مورد استفاده مبهم وگنگ است. در منطق باینری ، یک گزاره یا درست است یا غلط است . یک مجموعه فازی مرزهای دقیق و محدودی ندارد ؛ تفاوت متعلق بودن و متعلق نبودن به این مجموعه مشخص نیست ، اما یک درجه از شایستگی وجود دارد. برای حل این مشکل و ساختن مدلی برای هزینه هدف کالای تولیدی که با توجه به ابهامات موجود قابل پیاده سازی باشد به سراغ منطق فازی می رویم . هدف اصلی از منطق فازی ، ارائه مفاهیم استدلال تقریبی است. بوسیله منطق فازی قادر به ساختن مدلها و حل مسایلی هستیم که یک درجه قابل قبول در محدوده 0 تا 1 بدست می آید که به تصمیم گیری ما کمک می کند. در این زمینه اختلاف نظرهایی وجود دارد بسیاری از صاحبنظران معتقدند که منطق فازی مساله جدیدی نیست و همان آمار و احتمالات است . دکتر لطفالله نبوی استاد منطق و روش تحقیق دانشگاه تربیت مدرس در جلسه نشست گروه علمی- تخصصی جامعهشناسی روششناسی و روشهای تحقیق اظهار کرد که با شکسته شدن منطق ارسطویی، هندسه اقلیدسی و فیزیک نیوتنی که زمانی تصور میشد تنها فضاهای حاکم بر جهان هستند، این موارد حذف نشدند بلکه به صورت تقریبی درآمدند. اما به نظر وی انعطاف پذیری بیش از حد فازی می تواند دلیل تراشی و موجه جلوه دهی در اعمال برنامه ریزان و یا سیاست مداران مالی حیطه های مختلفی ایجاد نماید.. بنابراین در مقابل پرسش یا انتقاد از طرح و برنامه های خود ، توجیهات مختلفی را می شود بیان نمود.
گروهی دیگراز کارشناسان نیز که بر روی منطق ارسطو (باینری ) تاکید دارند اعتقادشان کاستن این ابهام و پیشروی در جهت دقت هرچه بیشتر در مدلها و نزدیک کردن خطای مدلها به صفر می باشد . اما ارزش اطلاعات وابسته به توان اطلاعات در رفع ابهامات مربوط به حالات طبیعت و منافع حاصل از آن است. عدم توجه به موضوع ابهام و عدم صراحت در تکنیکهای حسابداری مدیریت، راههای یافتن قیمت تمام شده و در نهایت گزارشهای تولید و حسابداری مالی، ممکن است منجر به کمرنگ شدن
نقش اطلاعات حسابداری در فرایندهای تصمیمگیری شود .
چگونه و تحت چه مدلی تئوری مجموعه های فازی می تواند به مدیران برای بهبود طراحی محصول ، هزینه ها و رفع ابهامات آن طبق روش بهای تمام شده هدف کمک کند؟
1-4-اهمیت و ضرورت تحقیق
1 . ارائه مدل فازی هزینه برای هدف در مورد محصولات تولیدی می تواند به عنوان راه حلی باشدکه پردازش تصمیم گیری انسان را مدلسازی کرده و در شرایط مختلف میتوان در مورد 3 جز هزینه کل محصول بهتر تصمیم گرفت (البته نهی توان به هزینه بهینه دست یافت )
2 . در زمینه تولید از جهت مدلسازی و به خصوص اینکه مدلسازی از طریق منطق فازی و در شاخه هزینه یابی بر مبنای هدف باشد تحقیقات زیادی انجام نگرفته .
3 . در شرایط ابهام ممکن است سردر گمی موجود باعث گرفتن تصمیمات غلط شود این تحقیق یک متدولوژی برای فرایند هزینه یابی هدف پیشنهاد می کند که با مفاهیم منطق فازی در نظر گرفته شده و می تواند به مدیران برای بهبود طراحی محصول ، هزینه ها ، و اهداف و رفع ابهامات سیستم باینری کمک میکند .
- ارائه پیشنهاداتی جهت جایگزینی روش های مرسوم که مبتنی بر منطق دودویی می باشد با منطق فازی می تواند یک ابزار مفید باشد که مسئولیت رسیدگی به ذهنیت و عدم قطعیت ذاتی در فرایندهای پیچیده ای از تصمیم گیری سازمان را دارا باشد .
- مبحث مدلسازی در شاخه های مختلف علوم از اولویت های پژوهشی است که درشاخه حسابداری در کشور ما کمتر نیز به آن پرداخته شده است .
1-5-اهداف تحقیق
- شناسایی ترکیب بهینه مواد خام با توجه به هزینه مجاز مورد نظر مطابق با نطر کارشناسان خبره
- یافتن مدل منطق فازی به منظور بدست آوردن ترکیب اجزای هزینه کل محصول مطابق باهزینه هزینه مجاز مورد نظر برای محصول در بازارآن
- یافتن مدلی در جهت کمک به تصمیم گیری اولیه سیاست گذاران وسهامدرانی که قصد سرمایه گذاری دراین پروژه را دارند یا مدیرکارخانه کانی کاو به منظوراصلاح روش تولید قبلی هدف اصلی : یافتن مدل منطق فازی برای محصول مورد نظر(داسکالکتور) به عنوان یک ابزار مفید برای پرداختن به ابهام در شرایط مختلف در جهت الگوبندی تصمیم گیری انسان برای رسیدن به هزینه هدف مورد نظر.
فرم در حال بارگذاری ...
[سه شنبه 1399-10-23] [ 06:09:00 ب.ظ ]
|